Door Leo Klienbannink. Gepubliceerd op 15-10-2021.
[Shared] Embedded Mobility
Het klinkt misschien raar, maar ‘embedded mobility’ is een term die gebruikt wordt in de technische wereld van mobiliteit. Maar ik zou het anders willen gebruiken, namelijk die van mobiliteit van personeel. Immers, daar waar personeel voor langere tijd naar het buitenland gaat, zou je kunnen spreken van mobiliteit die ingebed is in de organisatiecultuur of culturele omgeving van het bedrijf of organisatie en de plaats waar men is.
Het was Johannes Müller (2020) die in zijn hoofdstuk Later Generations Migrants as Agents of Cultural Transfer, in het bijzonder het subhoofdstuk ‘Embedded’ Mobility: At Home Here and There, de term embedded mobility naar voren brengt (Rieke van Leeuwen, Juliette Roding. Masters of Mobility. RKD Netherlands Institute for Art History. 2020). De term wordt gelinkt aan kooplieden, entrepreneurs en kunsthandelaren dan wel kunstenaars die naar Europese steden, in het bijzonder Europese vorstenhoven, trekken om hun vaardigheden en kennis te gelde te maken. Met name in de kunstwereld maakt men gebruik van de contacten die zijn opgebouwd met familienetwerken waardoor zij cultuurmakelaars werden. De kennis aan cultuur en van het sociale leven maakten van hen experts van buitenlandse markten. Dit alles als gevolg van een migratiegolf na de Tachtigjarige Oorlog maar ook door vervolging en economische neergang. Door hun ankers te hebben in twee culturele omgevingen, kregen zij een bi-cultureel perspectief.
De kennis van lokale omstandigheden en netwerken, bracht hen wat Michael Peter Smith (2011) Translocality noemt: Mode of multiple emplacement or a situatedness both here and there. Dat ingebed zijn in lokale netwerken noemt Müller ‘embedded mobility’. Door de uitbouw aan kennis en netwerken profiteren anderen van betere informatie en zijn beter voorbereid om te acteren en te participeren in transnationale en lokale netwerken en om nieuwe ondernemingsactiviteiten te verkennen (Müller, 2020). Ik ga daarin een stap verder als we kijken naar vandaag.
Ondernemingen die op dezelfde wijze personeel als agent of post in het buitenland stationeren, weten dat deze werknemers, werkend in een lokale omgeving en met de culturele en sociale kennis van de eigen cultuur, een bi-culturaliteit opbouwen die de onderneming betekenisvolle en contextrijke kennis levert. Die kennis van cultuur en netwerken wordt alleen maar groter als de standplaats verandert door uitbreiding of andere bedrijfsprioriteiten. Voor met name het mkb kan het zinvol zijn te denken aan het delen van kennis en netwerken in de vorm van zo’n embedded mobility officer. We denken dan aan Shared Embedded Mobility, het delen en efficiënt omgaan met een officer die zorgdraagt voor een waardecreërend transfer aan kennis en cultuur.
Niettemin begrijpen we dat, in tegenstelling tot hetgeen in de 16e en 17e eeuw gold nl. dat het hier vaak om familiebedrijven en -netwerken ging en er dus een grote mate van commitment en loyaliteit was, ondernemingen vandaag een verantwoorde keuze maken op welke wijze dit niet alleen in de organisatiecultuur past maar ook in de bedrijfsvisie en de samenwerking met andere bedrijven en netwerken.