Menu English

PROZA

PeRsoonsgerichte Zelfmanagementondersteuning voor duurzaam gezond beweeggedrag bij Artrose: handvatten voor de fysiotherapeut

Publicatiedatum: 05 september 2019

In Nederland groeit het aantal mensen met artrose naar verwachting naar 2,28 miljoen in 2040, het is de meest voorkomende chronische aandoening. Jaarlijks bezoekt de helft van de mensen met artrose vanwege langdurige of terugkerende pijn-en stijfheidsklachten en beperkingen in functioneren een fysiotherapeut. In de praktijk blijken het onvoldoende duurzaam toepassen van oefeningen en een inactieve leefstijl (gezond beweeggedrag) behandeleffecten echter te beperken.

Over het project

Projectbeschrijving

Hogeschool Rotterdam voert in samenwerking met Erasmus MC, Hogeschool Leiden en LUMC een nieuw onderzoeksproject uit, gericht op het optimaliseren van het begeleidingstraject, en waarin ook studenten participeren. Hierbij wordt ingestoken vanuit persoonsgerichte begeleiding en aandacht voor het integreren van beweegadviezen in de eigen leefomgeving – oftewel: zelfmanagementondersteuning.

Wat zijn de doelstellingen van het onderzoek?

  • In samenspraak met mensen met artrose en fysiotherapeuten stapsgewijs toewerken naar een kansrijke aanpak ter ondersteuning van duurzaam gezond beweeggedrag voor mensen met artrose.
  • Komen tot een gevalideerde vragenlijst (SEPSS-PT) die benodigde zelfmanagementondersteunende competenties van fysiotherapeuten inzichtelijk maakt.

Dit vormt samen de basis voor vervolgonderzoek naar implementatie en evaluatie van deze kansrijke aanpak op duurzaam gezond beweeggedrag. Dit project valt onder Vitale Delta.

Samenwerkingen

  • Dr. D. Schiphof                                   
    Universitair docent afdeling Huisartsgeneeskunde, ErasmusMC.
  • Prof. dr. S.M.A. Bierma-Zeinstra      
    Hoogleraar artrose en gerelateerde aandoeningen Huisartsgeneeskunde, ErasmusMC
  • Dr. W. Peter                                       
    Senior onderzoeker, afdeling Orthopeadie, Revalidatie en Fysiotherapie, LUMC, Leiden.
  • Dr. J. Verhoef                                       
    Lector Eigen Regie, Hogeschool Leiden

Dit project is onderdeel van Vitale Delta

Verbinding met onderwijs

Studenten van Hogeschool Rotterdam, Hogeschool Leiden en AVANS zijn actief betrokken bij het project.

In estafetteprojecten met interviews en observaties verzamelen zij samen met het onderzoeksteam inzichten en behoeftes rondom zelfmanagementondersteuning zowel tijdens bezoeken aan de fysiotherapeut als in de leefomgeving van cliënten met artrose.

Daarnaast  werken studenten mee aan de ontwikkeling en validering van een vragenlijst om zelfmanagementondersteunende competenties van fysiotherapeuten inzichtelijk en meetbaar te maken. Dat doen ze door literatuuronderzoek en het organiseren van expertmeetings en het meehelpen aan het testen van de conceptvragenlijst.

Studenten ontvangen gerichte training ter ondersteuning.

In september 2019 starten studenten van Hogeschool Rotterdam binnen de minor  'Wetenschap in de Gezondheidszorg', de minor 'Meedoen door Sport en Bewegen' en de minor 'Pain basics for health professionals'. Vanaf februari 2020 participeren 3e jaars studenten Fysiotherapie binnen projectonderwijs.

Van Hogeschool Leiden en AVANS participeren 4e jaars studenten fysiotherapie binnen respectievelijk Praktijkgericht Onderzoeks Project en het afstudeeronderzoek.

Resultaten

 

  • Het toepassen van zelfmanagementondersteuning
    • PeRsoonsgerichte Zelfmanagementondersteuning voor duurzaam gezond beweeggedrag bij Artrose

De SEPSS-PT-vragenlijst

Om inzicht te krijgen in wat fysiotherapeuten in huis hebben om zelfmanagement effectief te ondersteunen is een vragenlijst ontwikkeld. Daar zijn fysiotherapeuten uit diverse settings bij betrokken, net als mensen met een chronische aandoening of langdurige klacht. De SEPSS-PT-vragenlijst (Self-Efficacy and Performance in Self-management Support for PhysioTherapists) is gemaakt met inbreng uit expertmeetings, wetenschappelijke literatuur en het beroepscompetentieprofiel. Daarbij gebruiken we het 5A-model, een bestaand raamwerk voor zorgprofessionals, dat het proces van ondersteuning van zelfmanagement inzichtelijk maakt. De vragenlijst is getest tijdens een pilot en we zijn nu klaar voor bredere validering in de praktijk.

Wat is er het afgelopen jaar gedaan?

In de periode van september 2019 tot februari 2020 is een begin gemaakt met de PROZA-studie. In totaal waren er elf fysiotherapiepraktijken met enthousiaste en betrokken fysiotherapeuten die actief bij wilden dragen aan het project. Daarnaast is in vier praktijken een pilotstudie gedaan waarin trainingen zijn uitgewerkt en de interviewprotocollen en observatieprotocollen zijn getest. Dit is gedaan in samenwerking met acht vierdejaars studenten. Het project startte op elf praktijklocaties in de regio Rotterdam en in meerdere praktijklocaties in de regio Leiden. Fysiotherapiestudenten van zowel Hogeschool Rotterdam als van Hogeschool Leiden participeerden in de informatieverzameling in de praktijken.

Om inzicht te krijgen in competenties die relevant zijn voor de fysiotherapeut om zelfmanagement te ondersteunen is een expertmeeting gehouden met een diverse groep fysiotherapeuten en vertegenwoordiging van cliënten met een chronische aandoening. De fysiotherapeuten waren afkomstig uit verschillende settings in de praktijk, uit het onderwijs en uit wetenschappelijk onderzoek. Dit gaf een breed beeld van wat relevante competenties worden gevonden voor fysiotherapeuten als het gaat om zelfmanagementondersteuning. Twee studenten uit de minor 'Wetenschap in de gezondheidszorg' hebben de expertmeeting mee voorbereid. Deze informatie werd aangevuld met inzichten uit wetenschappelijke literatuur.

Projectfeiten



Looptijd

2019 - 2022


Financiering

SIA SPRONG
Regieorgaan SIA, HBO-postdoc-subsidie



Lectoraat

Transities in Zorg


Thema

Preventie, Gezondheid en Vitaliteit

Actueel

Medewerkers

betrokken bij dit project