Waarom aandacht voor mantelzorg bij oudere migranten met dementie?

Mantelzorgers zijn belangrijk in de zorg voor mensen met dementie of geheugenproblemen. In de thuissituatie zijn zij zelfs onmisbaar om met een goede kwaliteit van leven thuis te kunnen blijven wonen. Lang thuis wonen met dementie is ook het overheidsbeleid en de richtlijn in de Zorgstandaard Dementie. Mantelzorg wordt daarom in de toekomst nog belangrijker. ‘’Mantelzorg is alle zorg die wordt gegeven aan een hulpbehoevende door iemand uit diens directe sociale omgeving waarbij het kan gaan om zowel heel langdurige of intensieve zorg als kortdurende en minder intensieve zorg’’ (de Klerk et al. 2017). Meestal zijn het de directe naasten die zorgen voor een gezinslid of familielid met (signalen van ) dementie. Dementie is een ingrijpende progressieve aandoening waar complexe zorgbehoeften bij komen kijken. De zorg voor een gezinslid of familielid met dementie in de thuissituatie is daarom vaak erg intensief en gaat niet altijd vanzelf. Ook het regelen van passende dementiezorg vraagt veel van mantelzorgers.

Uit de laatste Dementiemonitor Mantelzorg_2022 van Alzheimer Nederland en NIVEL blijkt dat in migrantenfamilies met een familielid met dementie of geheugenproblemen het meest langdurig en intensief mantelzorg wordt gegeven. Zij maken ook relatief het minst gebruik van professionele dementiezorg zoals thuiszorg, dagbesteding of verpleeghuiszorg. De zorg voor de naaste met dementie komt dus overwegend neer op de schouders van de familie. Bij veel oudere migranten wordt de diagnose dementie pas laat vastgesteld als er al lange tijd symptomen zijn. De zorg in de thuissituatie is dan vaak al complex geworden. Professionele hulp wordt vaak pas ingeroepen door de familie als mantelzorgers de zorg niet meer aankunnen en overbelast zijn.

Mantelzorgers in migrantenfamilies met een familielid met dementie of geheugenproblemen verdienen dus speciale aandacht. De komende jaren zullen er meer oudere migranten met dementie gaan komen. De eerste generatie raakt op leeftijd en risicofactoren voor dementie komen vaker bij hen voor. Het aantal mantelzorgers die zorgen voor een oudere migrant met dementie zal daardoor flink gaan toenemen. Het is belangrijk te achterhalen wat hun perspectieven zijn op de zorg die zij geven, de behoeften van de ouderen waarvoor zij zorgen en hun eigen behoeften aan ondersteuning.