Youngins: The brave space

Wat speelt er bij jongeren in Rotterdam West als het gaat over mentale gezondheid? Wat houdt hen bezig? Wat zouden zij willen veranderen?

Ruim de helft van de jongeren van 16-25 jaar ervaart psychische klachten waarbij stress, geldzorgen en maatschappelijke vraagstukken een grote rol spelen. Meestal gaat het om lichte klachten, maar een kwart van alle jongeren voelt zich erg eenzaam (RIVM, 2023). Te veel jongeren krijgen niet op tijd passende hulp, er zijn grote wachtlijsten en de hulp sluit niet aan bij wat jongeren nodig hebben.

In Youngins gaan jongeren van 2DO/Formaat en Zorgvrijstaat samen met onderzoekers en professionals aan de slag om een community in de wijk te bouwen, waar jongeren elkaar vinden en sterker maken. Ze creëren veilige en laagdrempelige plekken/momenten waar diverse jongeren hun verhaal kunnen doen, in hun eigen (beeldende) taal. Een Safe Space waar jongeren een luisterend oor krijgen en bieden, en een Brave Space, waar jongeren van zich laten horen. Een plek waar jongeren zelf actief producten maken (bv. voorstelling) waarmee ze leeftijdsgenoten en beleid, politiek, opleiding en organisaties informeren en beïnvloeden. Zo worden ze Change Agents om de mentale weerbaarheid van elkaar te versterken, en beleid en systemen te veranderen.

We werken vanuit de principes van Participatief Actie Onderzoek (YPAR), en community building (ABCD), en zetten daarbij creatieve middelen in. We gebruiken participatief theater, spel, boksen, muziek, film, spoken word, dans en kunst in alle fasen van het project: voor het doen van onderzoek (arts based research), voor het ontwerpen van de producten/voorstellingen, voor de publicaties, kennisdeling en veranderacties. De jongeren hebben gekozen voor deze creatieve weg, omdat zij zelf ervaren, bij 2DO en Zorgvrijstaat, dat jongeren zich beter kunnen uitdrukken in hun eigen (beeldende) taal.  

Een aantal jongeren die participeren in het project is ook student bij de Social Work opleiding. De bevindingen van het onderzoek worden op laagdrempelige en creatieve wijze gedeeld met onderwijsontwikkelaars van de Social Work opleiding.

Het resultaat van Youngins is een overdraagbare werkwijze voor jongeren in Rotterdam West die:

• mentale weerbaarheid, persoonlijke ontwikkeling en netwerken van deelnemende jongeren vergroot,
• blijvend inzetbaar is,
• ontwikkeld en uitgevoerd wordt door jongeren.

Concreet gaat het om theatervoorstellingen en andere creatieve, participatieve activiteiten van, door en voor jongeren die gaan over mentale weerbaarheid.

Youngins zet met deze creatieve producten een maatschappelijke verandering in gang:

• Aan de hand van de producten gaan ze in gesprek met professionals, beleidsmakers, politici en andere jongeren.
• Zij laten hen zien en ervaren wat de mentale klachten van jongeren zijn.
• Zij benoemen samen mogelijke oplossingen om anders met jongeren en jeugdzorg om te gaan.

Resultaten zijn ook deze (wetenschappelijke) inzichten:

• Zicht op mentale issues van jongeren in Rotterdam West.
• Zicht op hoe community building kan bijdragen aan mentale weerbaarheid en maatschappelijke veranderingen.
• Zicht op hoe participatief, arts-based research kan bijdragen aan mentale weerbaarheid en maatschappelijke veranderingen.

Samenwerking met Stichting Formaat (jongerenproject 2DO) en Zorgvrijstaat.