Menu English

Een wetenschappelijk artikel in stripvorm

02 oktober 2023

Als je je in een situatie begeeft waarin je een oordeel moet vellen, is het goed om dit te doen vanuit je persoonlijke waarden. In het onderwijs leren we studenten moreel redeneren en nadenken over waarden. Volgens hogeschooldocent Pamela den Heijer besteden we onvoldoende aandacht aan wat we voelen en hoe we dat delen kunnen met anderen. Hierover schreef ze samen met lector Carlos van Kan en andere auteurs een wetenschappelijk artikel, dat Maaike Wessels-Compagnie (adviseur onderwijskwaliteit) vervolgens vatte in een strip.

Waarom een strip?

Pamela: “Carlos en ik hebben samen met anderen een artikel geschreven over hoe we docenten kunnen voorbereiden op het begeleiden van interaffectieve leerervaringen. Dit is een complex onderwerp als je er geen verstand van hebt en het artikel is ook nog eens in het Engels. Door het artikel te vatten in een strip, hebben we de inhoud toegankelijker gemaakt voor docenten.”

Interaffectieve leerervaringen. Wat moet ik me daarbij voorstellen?

Pamela: “Een interaffectieve leerervaring gaat over het van binnenuit delen van je gevoelens met anderen. Het gebeurt soms dat je een bepaald gevoel hebt wat je niet precies kunt duiden. Als je dit gevoel uitwisselt met anderen en iemand anders kan het wel duiden, dan ga je het herkennen. Niet alleen het spectrum van je eigen gevoelens wordt dan groter, ook ontwikkel je affectieve taal. Zo kun je je gevoelens beter interpreteren en congruent reageren op situaties.”

En waarom is dat van belang?

Pamela: “Tijdens interaffectieve leerervaringen kan een docent  helpen om je gevoel in te zetten als het gaat om het ontdekken van je eigen waarden en zo op basis daarvan je eigen keuzes te maken, in plaats van op je keuzes te baseren op cognitie. Als je congruent reageert en duidelijker voelt wat je belangrijk vindt in bepaalde situaties, dan heb je achteraf niet zo’n twijfelgevoel, zoals we allemaal wel kennen ‘heb ik wel goed gehandeld?’.”

Dat staat allemaal in die strip?

Pamela: “In de strip stonden drie dingen: wat een individuele affectieve leerervaring is, wat een interaffectieve leerervaring is en hoe je als een interaffectieve leerruimte kan creëren. Tijdens de evaluatie met studenten van de master Leren & Innoveren kwamen we erachter dat dat te complex was en zijn we toe gaan spitsen op de interaffectieve leerervaring. We bespreken nu één concept en maken dat voelbaar voor de docent. Een strip moet een lage informatiedichtheid hebben; anders creëer je een overload en gaan de docenten er niet mee aan de slag.”  

Want dat is uiteindelijk de bedoeling?

Maaike: “De strip is een call to action; we hebben het artikel omgezet in een leermiddel dat direct bruikbaar is voor de professionalisering van docenten. We willen docenten  aanzetten om het onderwerp toe te passen in hun eigen onderwijspraktijk. Er komt dan ook een aantal ontwerpprincipes aan bod waarmee je een interaffectieve leerervaring kunt ontwerpen. Het doel is om de informatie toegankelijker te maken en om (toekomstige) docenten te interesseren voor interaffectief leren.”

Alle docenten kunnen dus aan de slag met de strip en het ontwerpen van affectieve leerervaringen?

Pamela: “De strip was een experiment binnen WERKplaats Taal en we hebben de strip getest bij de studenten (die allen docenten zijn in po, vo, mbo of hbo). We zijn nu bezig met verkennen hoe nu verder. Mijn verlangen is dat hij verspreid gaat worden binnen Hogeschool Rotterdam en dat docenten die interesse hebben, geprofessionaliseerd kunnen worden op het affectief leren. Maar voor onderwijsadviseurs geldt het onderwerp net zo goed. Wat mij betreft mag er meer aandacht zijn voor gevoel in het onderwijs. Dat zijn we allemaal niet zo gewend, want als je het over je eigen gevoelens hebt, brengt dat ook kwetsbaarheid met zich mee. Dus als je hiermee verder wilt, doet dat ook een appèl op de cultuur en professionele identiteit. Daar moet je heel bewust van zijn en dat moet je met elkaar doen.”

Maaike: “Zoals Pamela de missie heeft om het affectieve gebied onder aandacht te brengen, is het voor mij een missie om te laten zien dat strip een legitiem middel is om in te zetten. Het is een meer inclusieve manier van informatie geven. Bij dit onderwerp past het bijzonder goed: een strip spreekt de emotie aan van degene die het leest. Beeld wordt niet gefilterd, het komt direct binnen roept meteen emoties op, daar heb je als lezer geen invloed op. Maar ook andere onderwerpen kunnen verstript worden. Bijkomend voordeel: door lesmateriaal in een strip aan te bieden, roep je een prettige ervaring op die je gebruikt als motivator om te gaan leren.”

Bekijk hier de hele strip. Wil je meer weten over het ontwerpen van affectieve leerervaringen of over verstripping? Neem contact op met Pamela den Heijer of Maaike Wessels-Compagnie.