Menu English

Master Physician Assistant duaal

  • Duur en startmoment

    2,5 jaar, september

  • Opleidingstype

    Duale Master

  • Taal

    Nederlands

Ben jij (para)medisch opgeleid, ben je toe aan nieuwe stap in je carrière en wil je graag zelfstandiger werken in het medische domein? Dan is de masteropleiding Physician Assistant echt iets voor jou.

Wat word je met de opleiding?

Een PA is een gezondheidszorgprofessional die zelfstandig en onder eigen verantwoordelijkheid geneeskundige zorg biedt aan patiënten binnen een medisch specialisme. Dit doet de PA in nauwe samenwerking met onder andere geneeskundig specialisten, arts-assistenten, verpleegkundig specialisten, verpleegkundigen en paramedici binnen de eerste-, anderhalve-, tweede- en derdelijns gezondheidszorg. De PA is werkzaam in onder andere academische en algemene ziekenhuizen, huisartsenpraktijken/posten, revalidatiecentra, gezondheidscentra, ambulancediensten, verpleeg- en verzorgingshuizen, geestelijke gezondheidszorg en expertisecentra.

Een Physician Assistant:

  • is een medische zorgprofessional;
  • is hbo-master opgeleid (Msc);
  • is een generalist met brede inzetbaarheid in een deelgebied van de geneeskunde;
  • is opgenomen als een artikel 3 beroep in de Wet BIG;
  • levert doelmatige, kwalitatief goede en toegankelijke geneeskundige zorg.

De werkzaamheden van een PA lopen uiteen van eenvoudige basis medische zorg tot specialistische zorg, inclusief het uitvoeren van een aantal voorbehouden handelingen. De taken van een PA omvatten het onderzoeken, diagnosticeren, indiceren, behandelen en begeleiden van patiënten binnen een bepaald medisch specialisme. Naast het leveren van medische zorg, zet de PA zich in om de continuïteit, kwaliteit en effectiviteit van zorg te verhogen.

De PA heeft uitsluitend bevoegdheid als deze ook bekwaam is. Aangezien bekwaamheid individueel bepaald is, zal het mogen uitvoeren van een voorbehouden handeling en de reikwijdte van de handelingen die daarbinnen vallen in het concrete geval van de bekwaamheid afhangen. Voor het uitvoeren van de voorbehouden handelingen geldt dat de PA een samenwerkingsverband heeft met minimaal één arts en dat zij samenwerkingsafspraken maken over het medisch handelen van de PA. In de praktijk is dit veelal met de medische vakgroep of de praktijk.

(Bron: NAPA_Beroepsprofiel_Physician-Assistant-dec-2023.pdf)

Voorbeelden van taken van een PA

  • Anamnese en lichamelijk onderzoek uitvoeren
  • Diagnose stellen
  • Aanvullende diagnostiek aanvragen en interpreteren
  • Een behandelplan opstellen en uitvoeren
  • Medicatie voorschrijven
  • Voorlichting geven
  • Medisch-technische handelingen verrichten
  • Patiëntoverplaatsingen organiseren
  • Kwaliteitszorg; protocollen (mee)ontwikkelen
  • Participeren in wetenschappelijk onderzoek
  • Verzorgen van onderwijs en opleiden van andere zorgprofessionals

De werkzaamheden van een PA kunnen per individu, per specialisme en per werkplek verschillen. Dit is namelijk afhankelijk van de behoeften van de werkgever en de voorkeuren, kennis en vaardigheden van de PA zelf.

We raden zowel studenten als opleiders aan zich goed te informeren over het beroep en de opleiding.

De website van de beroepsvereniging van en voor Physician Assistants biedt een bron aan informatie over onder andere de bevoegdheden en de meerwaarde van de PA. Ook zijn er links geplaatst naar consensusdocumenten per specialisme. Zie De Physician Assistant - NAPA

Ook de website Platform Zorgmasters is een aanrader. Het Platform richt zich op professionals en patiënten en verzamelt, creëert en deelt kennis over taakherschikking, specifiek over de physician assistant (PA) en de verpleegkundig specialist (VS). Zie Platform Zorgmasters | Platform Zorgmasters deelt kennis over taakherschikking, specifiek over de physician assistant en verpleegkundig specialist  

Wat leer je tijdens de opleiding?

  Na het volgen van deze 2,5 -jarige hbo-masteropleiding ben je uitgerust met kennis en vaardigheden om in het kader van taakherschikking een deel van de medische zorg van de artsen over te nemen. Je leert een nieuw beroep en werkt toe naar zelfstandige uitvoering van vooraf bepaalde taken.  

Wat maakt de opleiding bijzonder?

De master Physician Assistant is een duale opleiding. Je volgt onderwijs en ontwikkelt beroepscompetenties op je werkplek en tijdens stages. Werken en leren zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.

De groep studenten is divers qua vooropleidingen en werkervaring. Studenten worden opgeleid in zowel de eerste als de tweede lijn en in verschillende specialismen. Dit maakt dat studenten kunnen leren van elkaar en een brede kijk krijgen op het medische domein.  

Opbouw

Hoe is de opleiding opgebouwd?

Theorie en praktijk

Bekijk de Studiegids MPA 2024-2025

Bekijk de Studiegids MPA 2024-2025

Vaardigheden

Binnen het binnenschoolse programma leer je diverse vaardigheden. Denk aan medische vaardigheden, zoals anamnese en lichamelijk onderzoek of wetenschappelijke vaardigheden zoals het uitvoeren van een zoekstrategie. Ook communicatieve vaardigheden en leiderschapsvaardigheden komen aan bod. 

Basisprogramma jaar 1, 2 en 3

De Physician Assistant (PA) is werkzaam in zeven beroepsrollen. Het CanMeds model, dat nationaal en internationaal gebruikt wordt binnen het medisch onderwijs, ligt hieraan ten grondslag. Deze rollen of competenties zijn de rode draad waarlangs de medisch-professionele ontwikkeling en opleiding zich voltrekt.

De rollen zijn:

  • Medisch deskundige
  • Communicator
  • Organisator (leiderschap)
  • Samenwerker
  • Onderzoeker (wetenschapper)
  • Gezondheidsbevorderaar (maatschappelijk handelen)
  • Professional

Het binnenschoolse programma is gestructureerd door een medische, een professionele en een wetenschappelijke leerlijn. Het buitenschoolse programma beslaat het werkend leren en lerend werken op de eigen werkplek en gedurende stages (praktijkleren). Binnen de medische leerlijn worden generalistische medische kennis en vaardigheden aangeleerd. Binnen het praktijkleren worden de benodigde specialistische kennis en vaardigheden aangeleerd.

De rol van wetenschapper is stevig verankerd in de opleiding. In het eerste jaar leer je de kwaliteit van medisch wetenschappelijke onderzoeken te beoordelen, onderzoeksresultaten te interpreteren en het Evidence Based Medicine toe te passen in de dagelijkse praktijk. In het tweede jaar leer je zelf een onderzoek op te zetten en uit te voeren. Het laatste half jaar van de opleiding wordt dit afgerond met een masterthese verslag.

Omdat we professionals opleiden voor sleutelrollen in het werkveld, worden binnen de professionele leerlijn o.a. de mentaliteit en vaardigheden meegegeven om antwoorden te kunnen geven op het veranderend zorglandschap en maatschappelijke ontwikkelingen mede vorm te geven.  

De opleidingsgroep

Het opleiden van een Physician Assistant in de praktijk is een gedeelde verantwoordelijkheid van zowel de opleiding als de praktijkinstelling. De opleiding zorgt dat het generalistische deel van het beroep wordt aangeleerd en getoetst. De specialistische kennis en vaardigheden worden aangeleerd en getoetst door de praktijkopleider. De student PA maakt de vertaalslag van het binnenschools leren naar de eigen praktijk en beschrijft dit in het praktijkleerplan. De studieloopbaancoach toetst het praktijkleerplan op geschiktheid, haalbaarheid en de coach zorgt voor de verbinding tussen de binnenschoolse activiteiten en het praktijkleren.
De opleidingsgroep, waar de praktijkopleider (een arts), collega-artsen en eventueel op de werkplek werkzame Physician Assistants deel van uitmaken, draagt zorg voor het praktijkonderwijs van de student op de eigen werkplek. Zij bieden ondersteuning, faciliteren het leerproces en geven feedback op het handelen en de studievoortgang. De praktijkopleider beoordeelt (de voortgang van) het werkplekleren.

De opleiding ondersteunt de praktijkopleiders met trainingen, bijeenkomsten en materialen. Voor nieuwe opleiders is het volgen van de opleidertraining verplicht.  

Instroomprofiel Klinisch verloskundige

De MPA-opleiding van de HR is in transitie. Toen de opleiding startte was deze specifiek gericht op klinisch verloskundigen (MPA-KV). Later is hier ook een algemeen uitstroom-profiel aan toegevoegd (MPA-A).  Hoewel de afgelopen jaren de differentiaties in MPA-KV en Algemeen als uitstroomprofielen onder de paraplu van de PA-opleiding hebben bestaan is ervoor gekozen om deze te harmoniseren. Alle afgestudeerden ontvangen namelijk hetzelfde PA-diploma, zonder onderscheid naar subspecialisatie. Vanaf cohort 2024 is er dan ook geen apart toetsprogramma meer voor klinisch verloskundigen.  

Stages

Buiten de eigen werkplek loop je als MPA in opleiding gedurende de gehele opleiding ook stage, waardoor je in staat wordt gesteld om theoretische kennis, praktische vaardigheden en attitude in bredere praktijksituaties te integreren.

De stages dragen bij aan verdere verdieping en verbreding, buiten het eigen specialisme en verdieping binnen het eigen specialisme. Je kiest en motiveert samen met je opleider welke stages je wilt lopen, verdeeld over een aantal domeinen en binnen een verplicht totaal aantal studie-uren (EC's).

Wetenschappelijk component

De wetenschappelijke component in de masteropleiding is stevig aangezet om het uiteindelijke masterniveau te behalen. Belangrijk is het om te leren wetenschappelijke artikelen kritisch te kunnen lezen en de resultaten te kunnen implementeren op de eigen werkplek. Daarnaast ontwikkelt de student ervaring in het opzetten, uitvoeren en presenteren van wetenschappelijk onderzoek.

De volgende onderwerpen vallen onder de wetenschappelijke leerlijn:

  • Inleiding in Evidence Based Medicine
  • PICO
  • Schrijven van een onderzoeksvoorstel
  • Onderzoeksverslag

Studiebelasting

De masteropleiding PA omvat 150 European Credits (EC). 

EC kan vertaald worden naar studiepunt waarbij een studiepunt gelijk staat aan 28 studiebelastingsuren (SBU). Dit betekent een totale studiebelasting van 1680 uur per jaar. 

De studiepunten kunnen verkregen worden in het binnenschoolse en buitenschoolse programma. Dit betekent dat de student gedurende de opleiding gemiddeld 46 uur per week besteedt aan studieactiviteiten in het kader van de opleiding, bestaande uit onderwijsdag HR, zelfstudie en praktijkleren (eigen werkplek en stage). 

De verwachte studiebelasting per week bestaat globaal uit: 

  • 1 onderwijsdag op de hogeschool (8 uur per week) 
  • 2 à 3 dagen op de afdeling, afhankelijk van de aanstelling (16 – 24 uur per week) 
  • halve tot een hele dag stage per week 
  • zelfstudie (8 – 14 uur per week) 

Master Physician Assistant of Master Verloskunde?

De Master Physician Assistant leidt op tot physician assistants (PA) met subspecialisatie klinisch verloskundige. De Master Physician Assistant is gericht op brede algemeen medische kennis en vaardigheden, wetenschap en professionalisering in de gehele (verloskundige) keten. De PA is, vanuit de Wet BIG, zelfstandig bevoegd om patiënten te onderzoeken, te behandelen en te begeleiden. Ook geeft dit de bevoegdheid om zelfstandig medicatie voorschrijven. Een PA met subspecialisatie klinisch verloskundige heeft feitelijk twee beroepen. Binnen de verloskunde integreren de PA klinisch verloskundigen die beide BIG registraties hebben (PA en verloskundige) beide competenties in de beroepspraktijk.

De Master Verloskunde is gericht op het aanleren van verdiepende, vakoverstijgende kennis en vaardigheden die verloskundigen nodig hebben in de hele integrale geboortezorg.

Verschillen in toelatingsvoorwaarden

De toelatingsvoorwaarden van de masters zijn verschillend. De toelatingsvoorwaarden van de master Verloskunde vind je op de landelijke website. Voor de master Physician Assistant geldt onder andere dat je minimaal 2 jaar werkervaring nodig hebt. Alle eisen vind je hier.

De masters kunnen beide gevolgd worden. Inhoudelijk zijn ze niet hetzelfde. Beide opleidingen zijn bekostigde zorgmasters en daarnaast wordt de Master Physician Assistant ook gesubsidieerd door VWS. Als je al een zorgmaster hebt afgerond, wordt de tweede niet bekostigd. Dit houdt in dat je voor de tweede master het volledige instellingscollegegeld moet betalen. Indien je na afronding van de Master Verloskunde nog de Master Physician Assistant met subspecialisatie Klinisch Verloskundige wilt volgen vervalt ook de subsidie die je werkgever nu krijgt om jou te faciliteren de Master Physician Assistant te volgen. 

De MANP leidt ervaren verpleegkundigen op tot verpleegkundig specialist (VS). De MPA leidt op tot Physician Assistant (PA), waarbij niet alleen verpleegkundigen toegelaten worden, maar ook andere ervaren professionals met een hbo/ bachelor diploma in de gezondheidszorg, zoals fysiotherapie, ergotherapie en verloskunde.

De MANP-opleiding duurt 24 maanden/twee jaar. De MPA-opleiding duurt 30 maanden/tweeënhalf jaar.

Tijdens de opleiding tot zowel VS als PA ben je als student al aan het werk in het medisch domein, vaak bij een huisarts of in een ziekenhuis. De VS is vaker werkzaam in de geestelijke gezondheidszorg. Beide opleidingen zijn bekostigde professionele masters.

Meer informatie: Platform Zorgmasters | Platform Zorgmasters deelt kennis over taakherschikking, specifiek over de physician assistant en verpleegkundig specialist  

Na je studie

Wat kun je doen na de opleiding?

Na je afstuderen

Na de opleiding ben je in het bezit van een masterdiploma Physician Assistant en mag je de internationale titel Master of Science (MSc) voeren.

Beroepen

Wil je weten wat de mogelijkheden zijn na je studie? Kijk op de website van de NAPA, de beroepsvereniging van Physician Assistants

Bekijk de beroepen op de site van NAPA 

BIG-registratie

Hoe mag je je registreren in het BIG-register?

In het BIG-register mag je je registreren met de titels Master Master PA (MPA)1 of Master of Science (MSc.). Kijk voor meer informatie over de PA en de wet BIG op de site van NAPA,

Locatie

Waar ga je studeren?

Niet op zoek naar deze opleiding?

Kijk ook eens naar deze optie