Op zoek naar de werkende mechanismes van de inductiefase in het Zeeuwse onderwijs’

Het belang van een zachte landing en goede begeleiding van startende leraren om hen te behouden voor het leraarsberoep wordt algemeen erkend (VO-raad, 2023). Toch is in de hele sector de zoektocht merkbaar naar het inrichten van een goede begeleiding voor starters. Want hoewel we (deels) weten wat er van belang is bij de begeleiding van startende leraren, is er minder bekend over hoe die begeleiding daadwerkelijk in de praktijk wordt vormgegeven en hoe deze wordt ervaren door starters. Ook weten we steeds meer over welke schoolorganisatorische voorwaarden een positieve invloed hebben op een ‘zachte landing’ in het onderwijs, maar blijkt het lastig om bij de inductie van startende leraren aan deze voorwaarden te voldoen.

Inductiefase

De inductiefase beschouwen we over het algemeen als de eerste drie jaren na afronding van de initiële opleiding van nieuwe docenten. In de inductiefase worden ze (extra) begeleid door ervaren collega’s/schoolopleiders en maken ze kennis met de school, de visie op onderwijs, hoe die visie terugkomt in de dagelijkse schoolpraktijk, etc. Een goed opgezet en uitgevoerd inductieprogramma draagt bij aan het behouden van docenten (Runhaar e.a., 2022). Over hoe een succesvol inductieprogramma er uit kan zien, is steeds meer bekend. Centraal daarin staat dat de inductiefase qua karakter en inrichting aansluit bij de initiële lerarenopleiding aan de voorkant en de doorlopende professionele ontwikkeling aan de achterkant.

Naast een literatuurstudie en een documentenanalyse worden data verzameld tijdens Starterscafés.  

Voor alle drie de sectoren (PO, VO en MBO) geldt dat leraren/docenten die in de inductiefase zitten op een creatieve en gestructureerde wijze met elkaar in gesprek gaan over hun activiteiten, ervaringen met en opvattingen over de inductiefase in hun eigen school. Daarnaast wordt contact gelegd met leraren die tijdens de eerste drie jaren van hun carrière het onderwijs hebben verlaten (of zijn gewisseld van school).

Fase IV: de ontwerpprincipes als resultaat van Fase III zullen de basis vormen voor een ‘co-creatiedag’ met begeleiders, opleiders (OSZW/ZAOS), leidinggevenden en het projectteam waarin wordt toegewerkt naar een gezamenlijke aanpak en/of ontwerp van de inductiefase in het Zeeuwse onderwijs.

Het project is een samenwerking tussen de lectoraten Motiverende Leeromgevingen (Hogeschool Rotterdam), en het lectoraat Excellence and Innovation in education (Hogeschool Zeeland), het practoraat Leren in hybride leeromgevingen (Scalda) en de Zeeuwse Academische Opleidingsschool (ZAOS).