Over het project
De mentale gezondheid van Nederlandse meisjes staat onder druk. Bijna de helft van de 10- tot 15-jarigen ervaart dagelijks internaliserende problemen, zoals depressieve klachten en angstklachten. Alarmerend is dat deze stijging na COVID-19 veel sterker is dan voorspeld. Het aantal tienermeisjes dat op de spoedeisende hulp kwam met zelfbeschadiging of suïcidepoging is in tien jaar met 50% toegenomen.
Wetenschappers leggen een verband tussen de explosieve stijging van mentale klachten bij meisjes met wat zij “de hypernerveuze samenleving” noemen. Veel meisjes proberen om onplezierige emoties en gevoelens over prestatiedruk, individualisme en belemmerende versnelling te verwerken en te controleren door samen te piekeren om zo het gevoel van veiligheid in hun lichaam te herstellen. Dit heet ‘co-rumineren’.
Co-rumineren brengt echter niet consequent wat meisjes ervan verwachten. In plaats van kalmte en veiligheid kan co-rumineren juist hun onplezierige innerlijke ervaringen versterken, waardoor mentale klachten verergeren. Deze negatieve spiraal beïnvloedt niet alleen de mentale gezondheid van meisjes, maar ook hun vriendschappen. Samen lachen en plezier maken plaats voor intensieve gesprekken die steeds vaker om problemen draaien.
Toch blijven vriendinnenkoppels vaak doorgaan met co-rumineren, deels omdat samen intieme onderwerpen uitwisselen een gevoel van verbondenheid geeft en dit belonend werkt; deels omdat meisjes nog moeite hebben de subtiele lichamelijke signalen van onveiligheid in hun lichaam te herkennen.
Er is meer onderzoek nodig naar de vraag hoe we meisjes kunnen ondersteunen om co-rumineren te herkennen, te voorkomen en te doorbreken. Daarvoor is nodig te weten welke meisjes de meeste risico’s lopen op mentale gezondheidsklachten ten gevolge van buitensporig samen piekeren. Daarom is het lectoraat Meisjes en mentaal welbevinden de Observatiestudie Happy Friends, Positive Minds gestart.
De Happy Friends, Positive Minds Observatiestudie onderzoekt de centrale vraag onder welke inter- en intrapersoonlijke omstandigheden co-rumineren binnen hechte vriendschappen meer of minder escaleert in mentale klachten bij vriendinnenkoppels in de leeftijd van 13 tot en met 15 jaar. Aan dit onderzoek nemen 160 vriendinnenkoppels deel van reguliere Nederlandse middelbare scholen. Het onderzoek bestaat uit twee meetmomenten met een tussenpozen van zes maanden. De metingen bestaan uit observaties van co-rumineren en vragenlijstonderzoek waarmee onder meer internaliserende problemen, onderlinge besmetting van internaliserende problemen, vriendschapskwaliteit en zorggebruik worden gemeten. De eerste resultaten van deze studie worden eind 2027 verwacht.
In dit project wordt er onder andere samengewerkt met:
- Coventry University
- Radboud Universiteit
- Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (Dr. Pol van Lier)
- VU Amsterdam
- Nationaal Psychotraumacentrum ARQ
- Koers VO
- Gro up
Boek voor Amsterdam University Press: publicatie medio 2026
Vuijk, P., & Norrgren, P. (2025). Waarom zijn jonge meisjes zo somber? De impact van intensief co-rumineren over onplezierige innerlijke emotionele ervaringen op lichaam en brein.
Vuijk, P., & Norrgren, P. (2025). Happy Friends, Positive Minds: Multi-level mindfulness-training en psycho-educatie voor vriendinnenkoppels met een verhoogde kwetsbaarheid voor co-rumineren. Kind en Adolescent, 3, 10-17.
Mey-Baijens, S., van der, Vuijk, P, Bul, K., Lier, P., van, Sijbrandij, M., Maras, A., & Buil. M. (2025). Co-rumination as a moderator between best-friend support and adolescent psychological distress. Journal of Adolescence, 97, 1161-1172.
Van der Mey-Baijens, S., Buil, J. M., Vuijk, P., Bul, K. C. M., Branje, S., Meeuws, W., & Van Lier, P. A. C. (2023). Perceived support from best friends and depressive symptoms during adolescence: Disentangling personal from dyadic level effects. Research on Child and Adolescent Psychopathology, 51, 469-483.
Vuijk, P., & Weerheijm, C. E. (2022). Elkaar goedbedoeld de put in praten. Het risico van co-rumineren door meisjes. Kind en Adolescent Praktijk, 2, 16-23.
Vuijk, P. (2021). Ziekmakende vriendschap. Psychologie Magazine, 6, p. 15.
Vuijk, P. In de bovenkooi, podcast (2023). In de bovenkooi: Is het besmettelijk? op Apple Podcasts.
Vuijk, P. (2025). De Nacht van NTR Wetenschap. https://www.nporadio1.nl/fragmenten/de-nacht-van/01993641-c87c-72b8-b984-5dc1f4d664b2/2025-09-11-als-meisje-praten-over-je-problemen-nou-niet-altijd.
Vuijk, P. (2023). Interview in De Correspondent. https://decorrespondent.nl/14508/meisjes-kunnen-elkaar-net-iets-te-goed-de-put-in-praten-zegt-deze-orthopedagoog/400f3f35-7304-0892-288d-e7acf338ebcf.
Projectfeiten
 Looptijd 2019 - 2027 |
 Financiering Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek, Hogeschool Rotterdam |
 Lectoraat Lectoraat Meisjes en mentaal welbevinden |
Bijna de helft van de 10- tot 15-jarigen ervaart dagelijks internaliserende problemen, zoals depressieve klachten en angstklachten.
