In de workshop Samen nadenken over Diversiteit & Identiteit werden de professionals uitgenodigd door docent en filosoof Izaak Dekker voor een Socratisch gesprek. Het mooie van deze methode is dat iedereen deelneemt vanuit zijn eigen kennis en ervaring. Het gaat er in het Socratische gesprek niet om elkaar te overtuigen van het eigen gelijk (dit zou je 'tegendenken' kunnen noemen), maar om het samen nadenken over een actueel relevante vraag uit de praktijk van de deelnemers. Door goed te luisteren, met elkaar mee te denken en kritisch door te vragen, zodat je de ander goed begrijpt, onderzoek je samen de casus en ontwikkel je gedeelde kennis.
Aan de workshop op de Focusdag 2016 namen zeven professionals deel afkomstig uit het onderwijs, schoolmaatschappelijk werk, jeugd- en jongerenwerk, gemeente, wijkteams en gezinscoaching. Er werden verschillende vragen naar voren gebracht waaronder de vraag "Moet ik iedereen kunnen begrijpen?" en de vraag "Is er een gemene deler in de multidiverse context van waaruit ik als professional kan handelen?"
Twee deelnemers brachten een vraagstuk in uit het onderwijs waarbij de seksuele diversiteit van leerlingen op gespannen voet staat met de culturele diversiteit van de groep. Hoe ga je er mee om als jongeren vanwege hun afkomst of de groep niet voor hun seksuele geaardheid uit durven te komen? Een deelnemer schetste het verhaal van een Marokkaanse leerling die zoekende is in haar identiteit, gepest wordt door medeleerlingen en dreigt te worden uitgestoten door haar familie. De docenten ervaren vooral een probleem met de moeder die aangeeft dat homoseksualiteit geen acceptabele optie is.
In het gesprek zijn we niet direct gestart met het aandragen van praktische oplossingen, maar zijn we op zoek gegaan de achterliggende kernvragen van het probleem. Kunnen seksuele diversiteit en culturele diversiteit dichter bij elkaar komen? Zijn er overeenkomsten in de verschillen? Hebben ouders het recht om hun eigen kind volgens eigen waarden op te voeden? Kun je waarden die afwijken van jouw waarden begrijpen en respecteren?
Docent en filosofe Leonie le Sage bracht in haar slotreflectie het thema vrijheid in. Dit is een belangrijke waarde die bij alle ingebrachte voorbeelden op het spel staat. Seksuele vrijheid lijkt het hete hangijzer van de multiculturele samenleving te zijn. Internationale verdragen van mensenrechten en beroepscodes geven geen voldoende antwoord op dilemma's zoals bij de ingebrachte casus. De leerlinge heeft recht op zelfbeschikking, maar het aandringen van docenten op openheid over haar identiteit kan haar welzijn schaden als het betekent dat ze wordt uitgesloten door familie en klasgenoten. In het bespreekbaar maken van juist deze diepere laag, waarin de wens van de leerling en de familie op verbondenheid wordt gewaardeerd, evenals de wens tot zelfbeschikking, zouden het begin van een opening kunnen vormen.
Voor de meesten van ons was het een positieve eerste kennismaking de rust en opbouwende kracht van de Socratische gesprekmethode. Slow thinking in een snel veranderende context.
De workshop was georganiseerd op initiatief van Szabinka Dudevszky in het kader van de ontwikkeling van een nieuw lectoraat van het Kenniscentrum Talentontwikkeling en het Instituut voor Sociale Opleidingen, gericht op Sociaal werk in de superdiverse stad.