De aanleiding hiervoor is de dood van Mahsa ‘Jina’ Amini, een 22-jarige Iraans-Koerdische vrouw, die op 13 september werd gearresteerd door de ‘moraal politie’ in Teheran en drie dagen later overleed in het ziekenhuis. Volgens de moraalpolitie zou haar hoofddoek haar haren niet goed genoeg hebben bedekt.
Mahsa’s familie werd na haar arrestatie verteld dat Mahsa zou worden meegenomen voor een ‘re-integratie sessie’ en daarna worden vrijgelaten. Echter, zou ze, volgens berichten van Amnesty International, bij haar arrestatie zijn mishandeld. De autoriteiten ontkennen iets met haar dood te maken gehad te hebben. Ook wordt ontkend dat de familie van Mahsa is gedwongen andere statements af te leggen aan de media. Sindsdien zijn er in Iran protesten losgebarsten die handig worden neergeslagen door de zedenpolitie.
Foto van Parisa
De protesten begonnen als een feministische beweging, voornamelijk geleid door jonge vrouwen tussen de 16 en 25 jaar maar zijn inmiddels getransformeerd in een anti-overheidsbeweging met als doel: het regime afzetten. Wereldwijd worden er steunbetuigingen getoond aan de Iraanse bevolking en worden er solidariteitsacties georganiseerd.
Het Azadi Collectief organiseert protesten in Nederland en roept instituten, universiteiten, politieke partijen en gemeenschappen op om zich uit te spreken en de vrouwen in Iran te steunen. De Koerdische vrijheidskreet ‘Jin, Jiyan, Azadi’ (Vrouw, Leven, Vrijheid) is de kreet van de opstand geworden. Dit ook vanwege Mahsa’s Koerdische roots. In het Iraans is het “Zan Zendegin Azadi”, legt Parisa uit over de spandoeken die te zien zijn bij protesten.
'Nog nooit zo verbonden gevoeld met mijn vaderland'
Parisa vertelt over de hartverscheurende situatie in Iran en benadrukt daarbij dat ze zich, tragisch genoeg door de recente gebeurtenissen, nog nooit zo verbonden heeft gevoeld met haar vaderland.
"Het raakt mij in mijn ziel dat dit nu allemaal gebeurt. Ik kon helaas nooit met een vrij gevoel naar mijn land van herkomst om verbintenis te creëren met mijn cultuur. Toen ik zes jaar was, zijn mijn ouders en ik als politieke vluchtelingen naar Nederland gekomen. Tijdens mijn opvoeding heb ik niet veel meegekregen van de Iraanse cultuur en het huidige regime. Mijn ouders en de meeste Iraniërs associëren zich niet met het Iran van nu, maar vooral met de tijd van vóór de revolutie uit de jaren '70. Door de protesten heb ik mij veel meer verdiept in de tijd van vóór de revolutie, toen Iran nog een vrije monarchie was."
Parisa benadrukt het belang van correcte media-aandacht in de wereld. "Het opleggen van sancties aan Iran raakt niet de overheid, maar juist het volk. Die merken de gevolgen daarvan in de economie. Juist met media-aandacht kunnen we meer bewustwording creëren binnen onze samenleving. Het is onwijs belangrijk dat de media juiste informatie naar buiten brengt. Vaak lijkt het alsof de invloeden van het regime voelbaar zijn in de westerse berichtgeving. Er komen dan artikelen naar buiten die onjuiste feiten bevatten en dát is nou juist cruciaal."
De hogeschool moet juist bijdragen aan de bewustwording
Nadat de Sharif Universiteit in Teheran werd aangevallen, is er tussen studenten op de Erasmus Universiteit en Hogeschool Rotterdam een mailwisseling geweest over dat er meer aandacht moet komen over de situatie in Iran. Parisa geeft aan dat ze voor de rest niets heeft meegekregen of gehoord en dat stelt haar teleur: "De hogeschool hoort juist bij te dragen aan bewustwording over dit onderwerp. Als mensen op de hoogte zijn, kom je het vanzelf wel vaker tegen. Dat is nou juist wat het regime níet wil. Ze willen niet dat de hele wereld op de hoogte is van wat er gebeurt in Iran, zodat alle wrede acties allemaal onder de radar kunnen gebeuren." Inmiddels heeft de hogeschool een statement naar buiten gebracht.
Op de vraag hoe het nu verder gaat lopen met de protesten, is Parisa hoopvol, maar uit ze ook haar zorgen. "In de jaren '70 duurde het ongeveer negen maanden voordat de monarchie viel. In vergelijking met het huidige regime, was het koningshuis toentertijd niet gewelddadig. Na de revolutie had de bevolking van Iran niet verwacht wat de radicale gevolgen van het nieuwe regime zouden zijn. Als ik nu spreek met mijn familieleden in Iran zijn ze hoopvol over de protesten, omdat het eerder is voorgekomen. Het feit dat mensen zo hardhandig en onmenselijk worden gedood voor het protesteren tegen het regime én toch de straten op gaan, laat echt ongelofelijke wilskracht zien.''
Ze benadrukt dat verandering iets is van de lange adem en dat de Iraanse bevolking dit niet alleen kan doen. "Wij kunnen vanuit het buitenland meer bewustwording creëren en de Iraanse bevolking het gevoel geven dat ze gezien en gehoord worden.. Anders voelt het voor hun alsof ze strijden in het donker."
Check je Iraanse vrienden
Op de vraag wat ze aan de community wil meegeven, zegt Parisa: "Check je Iraanse vrienden! Ook Iraniërs uit de diaspora die niet in Iran leven en zich openlijk uitspreken tegen het huidige regime,, riskeren hun leven en dat van hun dierbaren die nog wél in Iran wonen. Juist door het feit dat niet iedereen zich openlijk kan uiten, is het gehoord, gesupport en gezien voelen daarom heel belangrijk. En dat kan je in de kleinste vormen doen."
Protest op de Dam
Ook in Nederland zijn er allerlei protesten georganiseerd. Op de Dam kwamen duizenden mensen samen om te protesteren. Het protest werd georganiseerd door het Azadi-collectief, dat bestaat uit een groep jongeren met een Iraanse, Koerdische en Afghaanse achtergrond.
Naast het protest vraagt de actiegroep ook om concrete actie. In de vorm van een petitie wordt aan overheden en universiteiten opgeroepen om zich uit te spreken. Tot slot willen de actievoerders dat slachtoffers van het geweld hier kunnen rekenen op opvang, en dat vervolgde vrouwen, meisjes en LHBTQIA+'ers met humanitaire visa naar Europa worden gehaald. De petitie is inmiddels al ruim 7.000 keer ondertekend.
Ook studenten Hogeschool Rotterdam lopen mee
De situatie in Iran raakt ook de studenten van Hogeschool Rotterdam enorm. Om die reden werd er vanuit twee studenteninitiatieven van Willem de Kooning (WDKA Haven en WDKA Spin) een studentenmars georganiseerd. De studentenmars stond in het teken van solidariteit met de Iraanse, Afghaanse en Koerdische studenten. Meer dan vijftig studenten en medewerkers gingen met protestborden de straat op.
Statement en bijeenkomst Hogeschool Rotterdam
Op haar website heeft de hogeschool op 20 oktober een statement geplaatst. Hogeschool Rotterdam beschrijft de gebeurtenissen in Iran als verschrikkelijk en staan haaks op de kernwaarden van onze hogeschool. Universiteiten moeten te allen tijde de vrijhavens van het vrije woord zijn. Het Centre of International Affairs (COIA) en het studentenplatform INCLUDED zijn voornemens een bijeenkomst te organiseren waarbij studenten en medewerkers steun bij elkaar kunnen vinden.