Kim en Claudia zijn maatschappelijk blind. Mensen die maatschappelijk blind worden genoemd, kunnen nog wel licht en donker waarnemen en de omtrek van personen en voorwerpen zien. Maar ze hebben een sterk verminderd gezichtsvermogen of een heel beperkt gezichtsveld van minder dan 10 graden. Dit heeft vaak veel invloed op hun dagelijks leven en hun mogelijkheden om mee te doen in de maatschappij. Juist doordat zij en veel anderen met een beperking dagelijks tegen barrières aanlopen, zetten Kim en Claudia zich in tegen iets wat validisme heet.
Wat is validisme?
“Discriminatie kun je zien als een soort paraplu,” legt Kim uit. Onder die paraplu vallen verschillende vormen, zoals seksisme, racisme, homofobie, maar ook validisme. Dat is discriminatie op basis van iemands beperking, en die is niet altijd zichtbaar, zoals bij een chronische ziekte. “Validisme ervaren heel veel mensen dagelijks, maar er is nog te weinig aandacht voor,” vult Claudia aan.
Geen individueel probleem
“Mensen zien onze obstakels vaak als individuele problemen,” zegt Kim. “Als ik in de lift voorstel dat er ook wordt omgeroepen op welke etage we zijn, reageren mensen vaak schouderophalend. Ze zien het dan als mijn persoonlijke probleem. Het grotere plaatje van ontoegankelijkheid in de samenleving wordt zo genegeerd.”
Kim en Claudia willen juist dat de verbanden tussen verschillende barrières worden gezien. Zo kan validisme net zo bekend worden als racisme, islamofobie of homofobie. Ze hopen dat dit leidt tot meer kennis en een bredere dialoog over validisme.
Weggestuurd vanwege haar slechte zicht
Kim is verdergegaan met de pabo aan Hogeschool Rotterdam, nadat ze bij een andere hogeschool was weggestuurd. Die school vond het te gevaarlijk dat zij ooit voor een klas zou komen te staan en dacht dat ze sommige vakken nooit zou kunnen geven. Ze vroegen zich bijvoorbeeld af wat er zou gebeuren als een kind achterin de klas van zijn stoel zou vallen. “Ik kan die zorgen begrijpen", zegt Kim. "Zo'n voorval kan ik misschien niet zien, maar wel horen. En ook een ziende juf is niet altijd meteen bij een kind dat valt. Daarnaast kan een organisatie extra ondersteuning aanvragen als ik voor de klas sta.” Ze erkent dat er praktische aanpassingen nodig kunnen zijn, maar vindt dat dat geen reden mag zijn om haar te weigeren.
Hogeschool Rotterdam onderzocht de situatie bij haar oude hogeschool en concludeerde dat er juridisch geen enkele grond was om Kim van school te sturen. Inmiddels heeft Kim haar propedeuse op de Hogeschool Rotterdam gehaald.
“Het leek mij zo mooi om juist met mijn achtergrond gebouwen en omgevingen te creëren."
Afhankelijk van klasgenoten
Claudia vult aan: “We moeten ons altijd blijven verdedigen en vriendelijk blijven. Op school zijn we veel meer dan anderen afhankelijk van docenten en medestudenten.” Ook zij kon niet starten met de studie die ze het liefst wilde doen. Claudia wilde eigenlijk Ruimtelijke Ordening & Planologie volgen, maar sommige verplichte onderdelen waren voor haar niet toegankelijk en konden niet door alternatieven worden vervangen. “Het leek me zo mooi om juist met mijn achtergrond gebouwen en omgevingen te ontwerpen.” Nu studeert ze Communicatie.
Omdat zij tegen deze barrières aanloopt, is ze extra afhankelijk van haar klasgenoten. “Klasgenoten helpen mij enorm,” vertelt Claudia. “Ze passen bijvoorbeeld PowerPoints aan zodat ik ze goed kan lezen.”
Kim reageert fel: “Het is belachelijk dat studenten dit voor ons doen, zonder vergoeding en terwijl ze er vaak weinig tijd voor hebben. Dit hoort de taak van docenten te zijn.” Claudia benadrukt: “Op deze manier zijn we afhankelijk van de vriendelijkheid van medestudenten."
Inclusief lesmateriaal
Naast deze afhankelijkheid van anderen, ervaren Kim en Claudia ook veel problemen met het lesmateriaal. Zo zijn er bijvoorbeeld teksten die in afbeeldingen staan en niet gelezen kunnen worden door screenreaders, en documenten die niet in Word-formaat worden aangeleverd. Claudia vertelt: “Als een docent mij in de klas opmerkt, vraagt die vaak: ‘Hoe gaan we dit doen?’ Het is altijd vriendelijk bedoeld, maar als het lesmateriaal standaard inclusief zou zijn, hoeft daar niet steeds over nagedacht te worden.”
Het gaat niet alleen om het materiaal zelf, maar ook om de waardering voor het werk van studenten. Claudia legt uit: “Maak je een mooie presentatie, dan krijg je daar soms een extra punt voor. Maar die extra punten krijg je niet als je ervoor zorgt dat die presentatie ook toegankelijk is voor screenreadergebruikers.”
'Zo knap dat je een hbo-studie doet!'
Over de digitale ondersteuning die de hogeschool levert, zijn Kim en Claudia kritisch. Cum Laude en Osiris zijn gewoonweg niet bruikbaar. Hint gaat redelijk. Beide studenten zijn tevreden over de app Mijn HR. Daar hebben ze tips voor aangeleverd die goed zijn opgevolgd door het team van Mijn HR.
Met het keuzevak Zicht op anders kijken en hun YouTube kanaal Anders Bekeken werken Kim en Claudia aan een inclusieve omgeving. Beide studenten zijn van plan om hun studie af te maken, al is het maar om te laten zien dat het kan. “We worden ook wel een beetje moe van die complimenten hoor, dat het zo knap is dat we een hbo-studie doen”, verzucht Claudia.
Kim voegt er aan toe: “Weet je, er is nog nooit een blind persoon geweest die een pabo-diploma heeft behaald.” Die mijlpaal ligt nu voor haar in het verschiet. Als het zover is, zal ze het van de daken schreeuwen. Niet omdat ze zichzelf zo bijzonder vindt, maar omdat ze iedereen wil laten zien dat het gewoon kan. “En dat we moeten stoppen met discrimineren.”
Hulp nodig?
Herken je je in dit verhaal en heb je hulp nodig? Of speelt er iets anders in je leven dat invloed heeft op je studie? Weet dat je terecht kan bij de afdeling Studentenwelzijn.
Kim & Claudia
Ableism must become a concept.
Kim (Pabo student) and Claudia (Communication student) are socially in a blind spot, and both are very active in putting the concept of ableism on the map. Within the university of applied sciences, there is still quite a lot of work to do. They also provide the elective course View of looking differently at the University of Applied Sciences and put videos on YouTube.
What is ableism?
“Discrimination should be seen as a sort of umbrella,” explains Kim. Discrimination includes all kinds of concepts, such as sexism, racism, homophobia, but also ableism. This is discrimination based on a disability or chronic illness. “Many people experience ableism daily, but there is simply too little attention paid to it,” says Claudia.
It's not an individual problem.
“People view our obstacles as a personal problem.” Kim and Claudia want connections between all the different obstacles so that ableism can reach the same level of awareness as racism, Islamophobia, and homophobia.
“If I say that it would be useful if someone announced the floors in the elevator, the response is a shrug,” Kim gives as an example. “They consider it my problem. The grand scheme of inaccessible design in society is thus left out of consideration.”
Turned away because of her poor eyesight.
Kim continued her teaching study at the University of Applied Sciences after being sent away from another University. She was not allowed to complete her education there because, according to the school, it would be too dangerous if she ever stood in front of a class. Also, she could never teach certain subjects. Rotterdam University of Applied Sciences investigated this and concluded that no legal grounds were established. She has now completed her propaedeutic year. But what if a child falls off his chair at the back of the class, that was the motive of the other University? Kim: “I can hear that. An able-bodied teacher is not immediately there either. In addition, an organization can request extra support when I'm teaching”. Kim also acknowledges that practical matters may need to be designed in a different method when she is teaching, but that should not be a reason to refuse her education.
We always have to defend ourselves.
Claudia agrees with Kim: “You know, we always have to defend ourselves and stay friendly. We depend more than others on teachers and fellow students”. Claudia was rejected to attend her first choice. She wanted to study Spatial Management first, but some compulsory components were not accessible to her and could not be replaced by alternatives. “I thought it would be so nice to create buildings and environments with my background.” Now she does communication. Claudia: “Classmates help me a lot. For example, they adapt a PowerPoint for me so I can read it properly.”
Kim breaks into this fiercely: “It is ridiculous that students do this for us without compensation. They don't always have time for that. The teachers have to do this.” Claudia underlines this “We are so dependent on fellow students who are so nice to us. That forces us to always remain friendly towards others.”
Includes teaching materials.
The examples are numerous when it comes to teaching materials. Such as texts in a picture that cannot be read by screen-readers. Documents that are not delivered in Word. Claudia: “A teacher who learns about me in class then responds: 'how are we going to do this'. It is always meant kindly, but if the teaching material is inclusive, they won't have to worry about that.” But it is also about how a student their work is valued. “If you have made a very nice presentation, you get an extra point. But not if you have made it accessible to screen reader users,” says Claudia.
Still, a lot to gain.
They are critical of the digital support that the university provides. Cum Laude and Osiris are simply not usable. Hint goes well. Both are satisfied with the My HR app. They gave tips for this that were followed up by the My HR team.
They are working on an inclusive environment by giving the elective option View of looking differently and their YouTube channel Seen differently. Both intend to finish their studies if only to present that it is possible. “We are getting a bit tired of those compliments, that it is so great that we are doing a higher vocational education,” Claudia sighs.
And Kim ends with: "And do you know that a blind person has never obtained a teacher study diploma?!" A unique milestone is within reach. She will shout it from the rooftops so that everyone will know. "Not because I think it's so clever of myself, but because I want to let everyone know that it's possible and that we have to stop discriminating."
Do you have similar experiences to Kim and Claudia?
You can explore the following links:
On the study help page on Hint, you can see what you can get help for from the University of Applied Sciences.