Actieprogramma Op Eigen Benen Vooruit!

De belangrijkste uitdaging in dit programma is het verbeteren van de ondersteuning van jongeren met chronische aandoeningen bij het verwerven van zelfmanagement en zelfredzaamheid in hun transitie (overgang) naar volwassenheid. Daarbij werden inhoudelijke en organisatorische verbeteringen in de transitie van kinderzorg naar de zorg voor volwassenen nagestreefd.

Voor de uitvoering van het Actieprogramma werd de Doorbraakmethode gebruikt. Dit is een beproefde manier om de invoering van verbeteringen in de zorg in de praktijk te versnellen. Binnen een Doorbraakproject werken multidisciplinaire teams uit verschillende instellingen en/of regio’s in het land aan het optimaliseren van de zorg rondom een bepaald onderwerp of zorgproces. Hierbij wordt gebruik gemaakt van goede voorbeelden die samen met experts uit het veld verzameld zijn en beschikbaar worden gemaakt voor brede verspreiding. Deelnemende teams worden hierbij begeleid door een team van adviseurs en inhoudelijke experts.

In de afgelopen jaren is het Actieprogramma ontwikkeld en getest. In totaal hebben landelijk 30 teams deelgenomen aan de verspreidingsfase, welke openstond voor (multidisciplinaire) teams van zorgverleners in de Nederlandse ziekenhuizen (universitair medische centra en algemene ziekenhuizen) en revalidatiecentra die betrokken zijn bij de behandeling van jongeren (12-25 jaar) met chronische aandoeningen.

Voor de brede landelijke verspreidingsfase in werking werd gezet, startte men in november 2008 met een testfase. In de testfase zijn 10 enthousiaste verbeterteams uit ziekenhuizen en revalidatie aan de slag gegaan om verbetering in de praktijk aan te brengen. Hierbij worden de teams ondersteund door het project- en expertteam. De testfase heeft geresulteerd in een toolkit met beschrijvingen van interventies waarvan een groot deel is ontwikkeld en getest binnen het Actieprogramma. De interventies in de toolkit zijn vervolgens gebruikt in de twee rondes van de verspreidingsfase. De ervaringen uit iedere ronde werden gebruikt om de (interventies in de) toolkit te verbeteren en aan te vullen. 

Nadat het actieprogramma in 2012 werd voltooid, werden de interventies allemaal samen in een digitaal Transitie Toolkit (zie hieronder het raamwerk) beschikbaar gesteld voor het publiek. Bekijk ook de DVD over het Actieprogramma en de ervaringen van de teams uit de testfase.

Het Actieprogramma is wetenschappelijk en onafhankelijk geëvalueerd door onderzoekers van de Erasmus Universiteit Rotterdam -instituut Beleid & Management Gezondheidszorg, en het Erasmus MC - Revalidatiegeneeskunde (Transitieonderzoek). Het rapport concludeert dat de deelname van de teams in het programma geleid heeft tot een beterekwaliteit van transitiezorg. Het programma heeft teams geïnspireerd om zorg te verbeteren, hen diverse voorbeelden en formats aangereikt en heeft de implementatie bevorderd. Toch worden substantiële verbeteringen bij jongeren soms pas twee jaar later aangetoond. Bijna alle teams zijn erin geslaagd om de veranderingen vast te houden of zelfs verder te ontwikkelen na afloop van het programma.

De volledige samenvatting van het rapport kunt u hier downloaden.

Boek

Het boek Op Eigen Benen Vooruit! is hier te downloaden.

Film

Bekijk ook de voorlichtingsfilm van Op Eigen Benen Vooruit!