Menu English

Iedere Dag de Moeite Waard

ervaringen van proeftuinen met het Sylviahemmetmodel

Publicatiedatum: 01 november 2012

Drie instellingen in Nederland zijn aan de slag gegaan in proeftuinen om het Zweedse model voor menswaardige dementiezorg van Silviahemmet te ‘vertalen’ naar de Nederlandse situatie. Kenniscentrum Zorginnovatie heeft deze proeftuinen geëvalueerd.

Toon:

Resultaten

Twee van de drie proeftuinen hebben een jaar tot anderhalf jaar actief de principes van het Silviahemmet model vormgegeven in hun organisatie, namelijk Park Boswijk en Nimmerdor.

Inhoud van het programma

In beide proeftuinen is er een ervaringsgerichte scholing geweest: in Park Boswijk door scholing van EVV’ers in een aantal modules van de opleiding medewerker maatschappelijke gezondheidszorg (MMZ) van ROC Willem 1 in Den Bosch. In Nimmerdor is er een incompany training geweest voor alle medewerkers, uitgevoerd door Ervarea. Behalve deze scholing is er op beide locaties een manier van leren in de teams op de werkvloer vormgegeven.

In beide proeftuinen geven medewerkers aan niet alleen meer kennis te hebben opgedaan, maar ook zich meer bewust te zijn wat het betekent voor een persoon en diens familie om dement te zijn. Daarnaast hebben medewerkers meer zicht op, en ervaring met, wat zij zelf kunnen doen om kwaliteit van leven te bevorderen. Zij vertellen dat zij de omgeving, het gedrag van de cliënt en het eigen gedrag beter analyseren. Zij zijn creatiever geworden in het toepassen van effectieve interventies en hebben meer aandacht voor het individu én de groep.

Implementatie

De implementatie van het model in de proeftuin is op verschillende manier gedaan:

  • In Park Boswijk (van Neynselgroep) is de implementatie niet projectmatig opgezet, maar maakt deel uit van aanwezige ontwikkelingen van kleinschalig wonen in leefsferen. De implementatie is deel van een cultuurverandering die al gaande was. Verschillende ontwikkelingen spelen op elkaar in en versterken elkaar; onder andere de verhuizing naar de kleinschalige locatie, visieontwikkeling van kleinschalig wonen in leefsferen en leiderschap van de wijkmanager en andere voortrekkers in de organisatie.
  • Bij Nimmerdor (SVRZ) is er een speciale projectorganisatie ingericht met stuurgroep en klankbordgroep om de implementatie te structureren.

In de proeftuinen zijn in deze periode van implementatie veel veranderingen doorgevoerd die invloed hebben op kwaliteit van leven van de cliënten, de familie en de werktevredenheid van de medewerkers: Zo is in Boswijk een hond in een woongroep komen wonen, zijn er inhoudelijke én gezellige activiteiten georganiseerd met familieleden, wordt het vaste dagritme in de woongroepen losgelaten en zijn er meer individuele activiteiten met bewoners. In Nimmerdor bespreken medewerkers elke ochtend hoe zij er die dag kunnen zijn voor de bezoekers. Zij bespreken de uitdagingen van de dag en hoe zij daarmee om kunnen gaan. Er zijn levensboeken gemaakt en er wordt meer gedifferentieerd in de groep. Er is meer contact met familie en er zijn kortere lijntjes naar andere behandelaren.

Kwaliteit van leven

In de geobserveerde kwaliteit van leven (Qualidem) van de cliënten is in deze periode weinig veranderd. In Park Boswijk werden er bij de tweede meting wat hogere scores gemeten dan in de eerste meting, in Nimmerdor wat lagere, echter deze verschillen zijn minimaal. Het behoud van kwaliteit van leven is van belang, gezien het progressieve karakter van dementie. In de interviews bleek dat de cliënten in beide proeftuinen zich positief uiten over de medewerkers. Zij vinden medewerkers vriendelijk, ervaren dat de medewerkers hen goed kennen en hen helpen in het omgaan met dementie. Ook familieleden noemen dat er individuele aandacht is voor de cliënt als persoon. Familieleden waarderen de toegenomen aandacht voor de mantelzorg. Zij voelen dat zij altijd bij de medewerkers terecht kunnen.

Arbeidstevredenheid

In de periode van implementatie van Iedere Dag de Moeite Waard is de arbeidstevredenheid van de medewerkers in de proeftuinen vrijwel hetzelfde gebleven (MAS-GZ). Uit de interviews met medewerkers bleek dat de veranderingen in het kader van het project worden gewaardeerd. Zij vinden dat zij meer leren van elkaar en meer dan voorheen mogelijkheden benutten om er met de cliënten een goede dag van te maken. Dit doen zij onder andere door individuele activiteiten met cliënten, differentiatie in de groep, rekening houden met wensen van cliënten, gebruikmaken van eigen sterke kanten. De medewerkers zijn trots op hun werk.

Conclusie

  • Iedere Dag de Moeite Waard is een cultuurverandering: het gaat om gezamenlijke ontwikkeling en versterking van de onderliggende waarden en visie
  • Er zijn concrete verbeteringen gemaakt in de periode van implementatie, vooral ten aanzien van mensgerichte zorg en familieparticipatie, daarnaast ook in de teamontwikkeling
  • Het model van Sylviahemmet is een bruikbaar en inspirerend model
    • voor behoud van kwaliteit van leven van demente mensen en hun familie
    • voor behoud van trots en tevredenheid bij medewerkers
  • Belangrijke voorwaarden voor succesvolle implementatie zijn:
    • Leiderschap
    • Ervaringsgerichte scholing
    • Medewerkers als eigenaars: ruimte en vrijheid in de organisatie voor creativiteit
  • De wijze van implementatie kan verschillen: iedere organisatie is anders

Publicaties