Menu English

Nieuw onderzoek Fysiotherapie: sociaal-culturele factoren en musculoskeletale pijn

'Bewegen het beste medicijn tegen pijn' conclusie op symposium

19 november 2018

Op donderdag 15 november organiseerde de opleiding Fysiotherapie samen met het lectoraat Bewegen naar Gezondheid (Kenniscentrum Zorginnovatie) haar derde symposium getiteld ‘Bewegen als medicijn bij musculoskeletale pijn’. Naast de bevindingen van de laatste onderzoeken, werd ook het nieuwe onderzoek bekend gemaakt: sociaal-culturele factoren en musculoskeletale pijn.

Docenten, studenten, alumni ’s en natuurlijk vakgenoten kwamen in filmtheater Kino bijeen om te luisteren naar de uitkomsten van diverse onderzoeken en de relevantie hiervan voor de fysiotherapeutische praktijk. Als onderdeel van de nauwe onderzoekssamenwerking tussen Hogeschool Rotterdam en de Vrije Universiteit Brussel waren twee experts uitgenodigd.

Het goede tegen het kwade

Senior onderzoeker en docent Lennard Voogt trapte af: “Het is de beste, niet-farmaceutische interventie: bewegen inzetten als medicijn. Het is een strijd van het goede tegen het kwade, waarbij het goede bewegen is en het kwade de pijn. Hoe gaan wij als fysiotherapeuten hier mee om? Daar staan we vanmiddag bij stil.”

Kelly Ickmans van Pain in Motion en de Vrije Universiteit Brussel begon met het tonen van twee plaatjes: een close-up van een bloedend oog, duidelijk na een flinke klap en een tekening van een botbreuk aan de schouder. Hebben ze pijn? De genodigden konden met hun smartphone via een poll antwoord geven. Het antwoord? “Dat kun je op basis van deze foto’s niet stellen, want pijn is subjectief”, verklaart Kelly. “Naast weefselschade zijn er zoveel andere factoren mede bepalend. Op basis van diverse onderzoeken blijkt inderdaad dat bewegen de sleutel tot succes is van pijnvermindering. En dat willen wij graag weten, want we willen tenslotte allemaal evidence based werken. Gebleken is dat het niet zozeer gaat om de oefeningen die je aanbiedt, maar hoe je ze aanbiedt. Maak het voor iedere patiënt individueel.”

Tekst gaat verder onder foto.
 

Hogeschool Rotterdam levert haar studenten goed af

De volgende spreker en oud-student Thomas Homberg vertelde over zijn lopende onderzoek ‘Oefentherapie bij schouderpijn: pain but no gain?’ “Oefentherapie is één van de belangrijkste interventies die je hebt bij patiënten. Opmerkelijk is dat wanneer een patiënt met schouderpijn krachttraining doet, de pijn minder wordt, maar hij of zij wordt er niet sterker van. Dat gaat tegen mijn natuur in en daarom besloot ik samen met Hogeschool Rotterdam hier onderzoek naar te doen. Het gekke is namelijk, dat bij heupartrose de sterkte wel toeneemt na krachttraining. Ik hoop mijn onderzoek in september af te ronden en dan weer voor u te staan om mijn bevindingen te presenteren.”

Best spannend, vond Thomas het, om te spreken, zo liet hij tijdens de pauze weten. “Ik ben voor de zomer afgestudeerd en nu sta ik voor een zaal met ruim tweehonderd vakgenoten. Dat was best even slikken, maar ook leuk. Ik werk in een praktijk in Hillegersberg-Schiebroek en kan inmiddels stellen dat de opleiding Fysiotherapie haar studenten goed aflevert. Nu je eenmaal op eigen benen staat, leer je echt de fijne kneepjes van het vak kennen. Met mijn voormalige docent Lennard Voogt heb ik nog regelmatig contact. Hij helpt me waar nodig met dit onderzoek. Dit smaakt zeker naar meer.”

Genodigden Suzanne van Ballegooien werkt in een fysiopraktijk in Rotterdam-Zuid en Tanja van Balen in Rotterdam-centrum. Beiden zijn stagebegeleider. Suzanne: “En onze praktijk is betrokken bij het onderzoek van Hester den Bandt, zij spreekt straks na de pauze. Ik ben benieuwd naar het nieuwe onderzoek over sociaal culturele factoren. Ik vind het sowieso interessant om te horen waar Hogeschool Rotterdam zich op dit gebied mee bezig houdt. Bovendien is dit een leuke aanleiding om contacten op te doen.” Tanja herkent zich hierin: “Eerlijk gezegd heb ik tot nu toe niet veel nieuws gehoord, maar het is fijn om je eraan te kunnen staven; een bevestiging dat we het goed doen en evidence based werken. Overigens ben ik weg van de locatie, het Kino filmtheater, graag volgend jaar weer zo’n leuke plek.”

Tekst gaat verder onder foto.

Patiënt moet succes ervaren

Na de pauze was het de beurt aan Anneleen Malfliet, van Pain in Motion, Vrije Universiteit Brussel,  Universitair Ziekenhuis Brussel en Universiteit Gent. Zij stond stil bij patiënten met chronische nekpijn en chronische lage rugpijn. “Veel patiënten zijn angstig voor oefeningen, omdat ze bang zijn voor meer pijn of ze zijn bang dat er een scheur ergens optreedt. Begin rustig met de oefeningen. Hoewel, ook niet te rustig, de patiënt moet wel succes ervaren. Thuis kunnen oefeningen worden voortgezet, bij het uitruimen van de vaatwasser, maar niet geforceerd en zonder na te denken. En als die oefeningen pijn gaan doen? Stoppen is niet de oplossing. Belangrijk is dus dat u blijft communiceren met uw patiënt.”

Hierna was het woord aan Hester den Bandt, docent Hogeschool Rotterdam en promoverend. Tijdens haar presentatie over centrale sensitisatie als pijnmechanisme bij mensen met aspecifieke lage rugpijn benadrukt zij het grote belang van onderzoek. “Centrale sensitisatie komt veel voor, naast dat het natuurlijk een groot probleem is voor de patiënt zelf, is het inmiddels ook een sociaal-economisch probleem. Laten we vooral eerlijk zijn; effecten van pijneducatie zijn matig en de kans op recidive is helaas best groot. We moeten meer kijken naar de onderlinge pijnmechanisme om vooruitstappen te maken. En blijven onderzoeken.”

Rotterdam is de wereld

Tenslotte maakte Lennard het nieuwe onderzoek vanuit Hogeschool Rotterdam in samenwerking met WERKplaats Internationalisering bekend. “We hebben vandaag prachtige, maar vooral belangrijke verhalen gehoord over studies en onderzoeken. Maar hoe vertalen we dat naar de praktijk? Laaggeletterdheid onder Rotterdammers komt veel voor en dan wonen er ook nog 180 verschillende nationaliteiten in de stad: Rotterdam is de wereld. We hebben niet voor niets voor deze locatie gekozen - hartje Rotterdam. Pijn is een oneerlijk fenomeen en treft vooral de kwetsbaren. Hoe gaan deze mensen met pijn om? Binnen iedere cultuur en religie is dat weer anders. Waar lopen deze mensen tegen aan bij hulpverlening? Waarom krijgen zij niet de begeleiding die zij verwachten? En andersom, waar lopen jullie tegen aan? Wat zijn jullie elementen van succes hierin? Bij dit grootschalige onderzoek schakelen we de hulp van studenten in. Maar we hebben ook uw hulp nodig. Laten we er een gezamenlijk effort van maken om Rotterdam hiermee nog mooier te maken.”

En met deze rake woorden, eindigde het derde symposium en kon iedereen overgaan tot de borrel. De organisatie kan al gaan nadenken over de locatie van het volgende symposium. De verwachtingen zijn hooggespannen.

Kijk hieronder voor een video- en foto-impressie