Menu English

Verdiepende gesprekken Willem de Kooning Academie: Studentenwelzijn begint bij docentenwelzijn

08 maart 2023

Afgelopen maanden hebben bij de Willem de Koning Academie (WdKA) verdiepende gesprekken plaatsgevonden om signalen van sociale onveiligheid beter te kunnen duiden. Uit de rapportage blijkt dat de belangrijkste oorzaken zich met name in de complexe organisatie en de bedrijfsvoering bevinden. Er zijn geen stelselmatige problemen van grensoverschrijdend gedrag of discriminatie naar voren gekomen. Het College van Bestuur neemt de bevindingen uit het rapport zeer ernstig op. Op basis van de aanbevelingen is aan WdKA gevraagd een veranderplan op te stellen.

De WdKA staat nationaal en internationaal bekend als een toonaangevende kunstinstelling. De inhoud van de lessen en het innovatieve karakter ervan worden door zowel de eigen medewerkers, als door de studenten als heel positief ervaren. Er werken bevlogen docenten, en er studeren bevlogen studenten.

Desalniettemin kwam in de Veiligheidsenquête van 2021 naar voren dat de algemene veiligheidsscore bij de WdKA substantieel lager uitkomt dan bij de meeste andere onderdelen van de hogeschool. Daarnaast kwam uit het Werkbelevingsonderzoek 2022 [link WBO 2022} naar voren dat het merendeel van de werknemers (70%), weliswaar (zeer) tevreden is over het werken bij WdKA, maar 12% is (zeer) ontevreden.

Deze beide uitkomsten waren voor het College van Bestuur reden om aan de directie van de WdKA te vragen om een verbeterplan op te stellen.

Daarnaast heeft het CvB de opdracht gegeven om een externe, onafhankelijke analyse te laten uitvoeren om meer inzicht te krijgen in de oorzaken van de aanhoudende signalen van de ervaren sociale onveiligheid.

Deze analyse heeft eind 2022 plaatsgevonden in de vorm van verdiepende gesprekken  uit verschillende geledingen van medewerkers en studenten van de WdKA. De gesprekken zijn gevoerd door Ingrid van Engelshoven en Peggy Wijntuin. Zij hebben hun rapport begin februari aan het CvB gepresenteerd.

Beeld uit de verdiepende gesprekken

Uit de verschillende gesprekken is een eenduidig beeld ontstaan van onderwerpen die consequent naar voren kwamen. Gemene delers van de ervaren sociale onveiligheid hebben vooral te maken met de naweeën van de coronaperiode en een complexe organisatie. Er is sprake van een gebrek aan transparantie, onzekerheid op het gebied van personeelsbeleid en gebrek aan heldere communicatie. De leiding wordt als minder toegankelijk en zichtbaar ervaren, met als gevolg een gevoel van afstand en wantrouwen.

Belangrijk om te vermelden is dat het onderzoek niet heeft vastgesteld dat er stelselmatige problemen zijn op het gebied van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag of discriminatie. De bevindingen uit de verdiepende gesprekken komen in grote lijnen overeen met de uitkomsten van het WBO 2022 en de Veiligheidsenquête van 2021. In het afgelopen jaar is WdKA al gestart met diverse verbeteracties, maar deze hebben op de verschillende gebieden nog te weinig resultaten laten zien.

Reactie CvB op het rapport

Het CvB neemt de uitkomsten uit het rapport heel serieus en neemt alle aanbevelingen onverkort over. Het komt tot de conclusie dat er een stevig organisatorisch vraagstuk is binnen WdKA. De problemen vragen om een gerichte aanpak.

Het rapport sluit aan bij het beeld dat is ontstaan uit eerdergenoemde onderzoeken, en de aanbevelingen zijn in lijn met de verbeteracties die de leiding van de WdKA afgelopen jaar al in gang heeft gezet. Desalniettemin hebben deze acties nog onvoldoende tot verbetering van het veiligheidsgevoel binnen de academie geleid.

Daarom heeft het CvB de leiding van de WdKA gevraagd om binnen WdKA een open dialoog te starten over het onderzoeksrapport en op basis hiervan een veranderplan op te stellen. Het CvB zal ook zelf in gesprek gaan met de medewerkers van WdKA over het onderzoeksrapport. Het CvB zal daarnaast een tijdelijk extra MT- lid aan de leiding van de WdKA toevoegen om hen te ondersteunen in dit proces. Ook is er inmiddels een coachingstraject gestart om de communicatie tussen de leiding van de WdKA en de WdKA community te versterken. Het is uiteindelijk een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de gehele academie om een veilige werk- en leeromgeving te creëren. Belangrijk om te benoemen naast de stevige conclusies is, dat ondanks de uitkomsten uit het rapport, er veel mooie dingen gebeuren binnen de academie. De tevredenheid van het overgrote deel van de medewerkers en studenten is gemiddeld genomen hoog.

Leiding WdKA en positie directeur

Directeur Jeroen Chabot heeft aangegeven dat hij graag samen met zijn MT de handschoen oppakt om de noodzakelijke stappen te zetten naar verbetering. Hij ziet goede mogelijkheden om op korte termijn een plan van aanpak te schrijven in een open dialoog met de WdKA-gemeenschap. Tegelijkertijd geeft hij aan dat het proces van heling om een langere adem vraagt. Na ruim 12 jaar directeur te zijn geweest van de academie gunt hij de WdKA nieuw leiderschap. Het CvB heeft met respect kennisgenomen van zijn besluit. Zodra er een opvolger is gevonden zal hij de academie verlaten. Het CvB heeft Jeroen gevraagd een coördinerende rol te gaan vervullen bij de implementatie van de nieuwe strategische agenda van de hogeschool. Het college is Jeroen meer dan dankbaar voor zijn bijdrage aan het kunstonderwijs, en de manier waarop hij de WdKA in de afgelopen jaren op de kaart heeft gezet.