Er blijkt in de praktijk geregeld een gat te bestaan tussen afstudeerders en het werkveld. Neijenhuis onderzoekt hoe dit opgelost kan worden. “Bijvoorbeeld met meer competenties in EBP (Evidence Based Practice) via post-hbo-opleidingen en praktijkgericht onderzoek. Maar ook eenvoudiger toegang voor de logopedist tot het wetenschappelijk bewijs én meer zelfvertrouwen.”
De aanwezigen worden getrakteerd op een uitgebreid ‘voorprogramma’. Onderwijsmanager Logopedie, Dian Verberne-Nuijten, presenteert de toekomstige (Rotterdamse) logopedist met bijbehorend nieuw opleidingsprofiel. “De participatiemaatschappij vraagt om een andere positie van de zorgprofessional. Onze opleiding moet blijven aansluiten op de ontwikkelingen. Hoe kunnen onze logopediestudenten een actieve bijdrage leveren aan de maatschappelijke veranderingen?”
Tekst gaat onder de foto verder.
Eén op de zes Rotterdammers is laaggeletterd
Wietske Willemse (programmaleider bij Expertisecentrum Maatschappelijke Innovatie) is enthousiast over het project Mama’s Garden en haar ervaringen met aankomende logopedisten. “Onze studenten maken hierbij kennis met grootstedelijke vraagstukken.” De ondernemende logopedist staat centraal in het succesverhaal van logopedist/ orthopedagoog/ praktijkhouder Susan Schoone. “Met mijn logopediepraktijk proberen we ons voortdurend te onderscheiden.” Judith Bokhove (gemeenteraadslid en voorzitter van de commissie ZOCS) maakt zich sterk voor een Rotterdam zonder taalachterstand. “Wist u dat één op de zes inwoners van Rotterdam laaggeletterd is?”
Karin Neijenhuis terug naar de basis van communicatie. “Communiceren doe je nooit alleen, er is altijd een zender en een ontvanger.” Helaas is er niet altijd sprake van geslaagde communicatie. Zeker voor wie een communicatieve beperking heeft, zegt de lector. De impact van een boodschap niet goed kunnen begrijpen of overbrengen is volgens haar enorm. “Dit heeft invloed op de gezondheid en het welzijn van de mens.” Met goede ondersteuning vanuit de omgeving hoeft dat in de praktijk minder belemmerend te zijn. “De logopedist weet wat wel en wat niet werkt en biedt maatwerk. Hij (meestal zij) moet de omgeving van de cliënt stimuleren om te zorgen dat de communicatie in balans raakt.”
In het dagelijks leven is communicatie zo vanzelfsprekend dat we soms vergeten hoe complex het is.
Taalachterstand terugdringen
Logopediestudenten Marieke Mooi en Hanne Olsthoorn voorzien in een behoefte met een zelfontwikkelde VR-app voor mensen met stotterproblemen. Gaby van de Venne van Zoloro, een samenwerkingsverband van en voor eerstelijns logopedisten in de regio Rotterdam, belicht hoe de logopedist preventief kan helpen door het coachen van pedagogisch medewerkers. Doel hiervan is het terugdringen van taalachterstand, een belangrijk issue in een stad met circa 175 nationaliteiten. “Samenwerking met het lectoraat draagt hieraan bij. Vragen vanuit het werkveld mogen niet op de plank blijven liggen.”
In het voorlaatste deel van haar openbare les schenkt Neijenhuis aandacht aan het proces tussen horen en luisteren. “Om deze relatie goed te begrijpen is er kennis nodig, maar ook ruimte voor de implementatie van nieuwe visies op luisterproblemen.” Veel thema’s zijn speciaal op Rotterdam gericht zoals de minor Meer Taligheid die verdieping biedt in de logopedisch inhoudelijke aspecten van meertaligheid. Meertaligheid in combinatie met communicatieve beperkingen en de gevolgen voor gezondheid en welzijn is extra ingewikkeld. “De logopedist kan hierbij helpen door het doorbreken van de vicieuze cirkel.”
De logopedist in 2040
Hoe de ideale toekomst van de logopedist eruitziet? “Maatwerk en EBP zullen steeds belangrijker worden”, denkt Neijenhuis. Daarnaast zal de logopedist steeds vaker een rol hebben als gezondheidscoach. In 2040 werkt de logopedist, voorspelt Neijenhuis, samen met de cliënt in zijn dagelijkse omgeving aan een nieuwe balans in communiceren. “Nieuwe kennis is toegankelijk en eenvoudig toepasbaar. Maatwerk door diverse samenwerkende professionals is de standaard. Iedereen zorgt voor toegankelijke communicatie en weet de logopedist als sleutelfiguur te vinden.”
