A.L.I.B.I

Jonge kinderen die op de basisschool worden afgewezen door klasgenootjes en die problematische relaties hebben met leerkrachten, krijgen door deze vroege negatieve sociale ervaringen problemen met fysiologische stressregulatie en met executief functioneren. Kinderen uiten dat in de klas door problemen met gedragsinhibitie en met zelfregulatie van affect, waardoor ze relatief veel risicovol en relatief weinig sociaal gedrag vertonen, hetgeen het risico op continue negatieve sociale ervaringen tijdens de gehele basisschoolperiode aanjaagt, met alle gevolgen van dien.

De overstap van de basisschool naar de middelbare school biedt deze kinderen in potentie nieuwe kansen om positieve sociale relaties met klasgenoten en docenten te ontwikkelen en te herstellen van de eerdere negatieve sociale relaties tijdens hun basisschoolperiode. Wetenschappelijk onderzoek laat echter zien dat deze kinderen op de middelbare school helaas opnieuw en vaak direct slechte sociale relaties ontwikkelen. De oorzaak hiervan is de door negatieve sociale ervaringen tijdens de kindertijd verstoorde stress- en zelfregulatie, die ervoor zorgt dat deze kinderen minder vanuit zelfreflectie, affectregulatie en objectiviteit op sociale interacties reageren, hetgeen ze op de middelbare school kwetsbaarder maakt om opnieuw afgewezen en genegeerd te worden door klasgenoten en slechte relaties met docenten op te bouwen. Deze kinderen hebben intensieve, gestructureerde en veilige ondersteuning nodig bij het leren aangaan van constructieve sociale interacties met klasgenoten en docenten ter voorbereiding op de middelbare school. A.L.I.B.I. ondersteunt kinderen in dit proces.

A.L.I.B.I. is een interactieve serious game die kinderen via verschillende onderliggende therapeutische technieken (zoals directe feedback en positieve bekrachtiging) preventief ondersteunt ondersteunt bij het ontwikkelen en versterken van social mindfulness. Social mindfulness gaat over welwillend aandacht hebben voor anderen op een manier die zoveel mogelijk rekening houdt met andermans autonomie. A.L.I.B.I. traint kinderen om zich bewust te worden van het perspectief en de (mogelijke) wensen van anderen (medeleerlingen, docenten) in een gedeelde sociale situatie en om het belang van anderen mee te wegen in de eigen beslissingen. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat dat een goede en toepasbare strategie is in vele vormen van sociale interactie.

Kinderen spelen A.L.I.B.I. in de laatste weken van de basisschool. Zij hebben de rol van detective die tot taak heeft om aliens te ontmaskeren die zich op virtuele middelbare scholen hebben vermomd als docent of medeleerling. Hoe beter een kind integreert op een middelbare school en hoe meer een kind sociaal mindful keuzes maakt in gedeelde sociale situaties, hoe groter de kans is dat een kind de alien aan het einde van een tweeweekse missie ontmaskert. Kinderen kunnen aanwijzingen verzamelen door positieve interacties met virtuele docenten en medeleerlingen aan te gaan, door behulpzaam te zijn, door complimenten te geven, door het perspectief van anderen mee te nemen in reacties, door informatie te delen, door op tijd in lessen te zijn en door huiswerk goed te plannen en op tijd af te hebben. Op verschillende momenten krijgen kinderen feedback van een mentor op de prosociale beslissingen die het kind tijdens de missie neemt en de wijze waarop het kind aan zijn of haar keuzes op basis van de feedback vorm heeft gegeven. Kinderen worden zo getraind om (1) sociale situaties op school zorgvuldig te analyseren en te evalueren en (2) actie en reactie zorgvuldig te overwegen zodat prettige, volwaardige relaties met medeleerlingen en docenten kunnen ontstaan. A.L.I.B.I. biedt kinderen hiermee een interactieve, gestructureerde en veilige omgeving om sociale vaardigheden te oefenen en aan te leren, zonder de consequenties die bepaald gedrag in de ‘echte wereld’ zou hebben.

Deze studie is ingebed in het Instituut voor Sociale Opleiding en is vanaf 1 september 2021 onderdeel van de nieuwe minor+ Digitale jeugdpreventie.