Menu English

Blog Dag van de Ondernemer

Blog door Christoph Maria Ravesloot

20 november 2020

Ondernemers hebben steeds vaker te kampen met meervoudig complexe problemen en wicked problems, waar ze geen strategisch antwoord op hebben.

Lector Christoph Maria Ravesloot is zelf een ondernemer en in 1984 richtte hij zijn eerste bedrijf op. Tot op de dag van vandaag heeft Christoph Maria al achttien bedrijven opgezet en de negentiende komt er per 1 januari 2021 aan.

Ondernemers hebben steeds vaker te kampen met meervoudig complexe problemen en wicked problems, waar ze geen strategisch antwoord op hebben, omdat: 

  • de veranderingen te snel gaan voor de reactieve houding in het bedrijf Ondernemers hebben steeds vaker te kampen met meervoudig complexe problemen en wicked problems, waar ze geen strategisch antwoord op hebben, omdat:
  • de kennis ontbreekt om het probleem te zien en te analyseren
  • de veranderingen te snel gaan om in het perspectief van het eigen ondernemen te kunnen begrijpen.

Ondernemers hebben ook steeds vaker te maken met onvermogen in het eigen bedrijf om de veranderingen, die nodig zijn om het bedrijf te laten continueren, in te zetten en door te zetten.

Er wordt in de praktijk van vele ondernemers en ondernemingen te weinig geleerd en te weinig samengewerkt met praktijkgerichte onderzoekers.

Dat vermogen om om te gaan met veranderende omstandigheden neemt wel toe, maar meestal niet door strategische keuzes in het bedrijf, maar gedwongen door externe omstandigheden zoals concurrenten die het wel doen.

Veel ondernemers hebben een hoge creativiteit en praktijkgerichte leerstijl. Wat gebeurt er als een ondernemer een meer gestructureerde theoretische leerstijl zou hebben? Dan zou hij of zij meer voordenken, voor het doen en meer nadenken na het doen. 

En dat is een van kwaliteiten van praktijkgericht actie-onderzoek:

  • Maak gebruik van kennis van anderen, vooral uit wetenschappelijke literatuur en uit interviews met experts, voordat je een probleem gaat aanpakken. Dat voorkomt dat de ondernemer met de verkeerde problemen bezig is of er op een verkeerde manier mee bezig is.
  • Maak een evaluatie tijdens en na het oplossen van het probleem, zodat je kunt leren van wat werkt en wat niet, en vooral waarom wel en waarom niet.

Steeds meer ondernemers vinden hun weg naar de hogescholen in Nederland om met lectoren samen praktijkgericht te onderzoeken hoe wicked problems, strategische problemen en transdisciplinaire problemen beter kunnen worden onderzocht en aangepakt.

Steeds meer ondernemers gebruiken de kennis uit praktijkgericht onderzoek om hun eigen methoden van problemen oplossen te verbeteren.

Symptoombestrijding
Met praktijkgericht onderzoek kan de MKB-ondernemer een pro-actieve houding in het bedrijf opbouwen, om sneller te leren van problemen en daarmee veranderingen voor te blijven en bij te houden.

Met praktijkgericht onderzoek kan de MKB-ondernemer de kennis ontwikkelen om het probleem beter te zien en te analyseren en fundamenteel op te lossen, vanuit een theoretische gestructureerde leerstijl en niet alleen symptomen van het vermeende probleem als gevolg van creatief praktijkgerichte leerstijl.

Met praktijkgericht onderzoek kan de MKB-ondernemer een ander perspectief ontdekken om het eigen ondernemen beter te kunnen begrijpen.

Een probleem is pas een probleem als de discrepantie duidelijk is tussen wat niet goed is (NU) en wat goed zal zijn (NORM) en als duidelijk is wat de consequenties zijn als het probleem niet opgelost wordt.

Het is bijvoorbeeld een probleem dat de onderneming MKB BV onvoldoende onderzoekt wat de kern van de strategische problemen is, de kern van strategische problemen einde van juni 2021 duidelijk zou moeten zijn, omdat anders het voortbestaan bedreigd wordt.

Van dit strategische praktijkprobleem kan meteen een hoofdvraag voor praktijkgericht onderzoek worden afgeleid:

  • Op welke wijze kan onderneming MKB BV voor juni 2021 per van strategische problemen onderzoeken? 
  • En vanuit die hoofdvraag ontvouwen zich enkele deelvragen, die uit methodologie van actie-onderzoek en praktijkgericht onderzoek volgen:
  • Wat is in wetenschappelijk literatuur bekend over het vinden van strategische kernproblemen bij MKB’ers?
  • Wat vinden experts van het vinden van strategische kernproblemen bij MKB’ers?
  • Welke strategische problemen zijn te vinden bij MKB BV?
  • Hoe worden de strategische problemen beschreven?
  • Op welke wijze zijn zij met elkaar in verband te brengen?
  • Wat zijn mogelijk interventies om vast te stellen welk strategische probleem het kernprobleem is?
  • Met welke indicatoren kan worden gemeten wat het effect van een interventie op MKB BV is?
  • Welk effect heeft iedere interventie op MKB BV?
  • Welkeffect beschrijft volgens literatuur, experts en de meting met indicatoren het meest betrouwbaar het kernprobleem?
  • Welke lange termijn effecten zijn van interventies op strategische problemen te verwachten?

Na afronding van een dergelijke praktijkgericht actieonderzoek wordt duidelijk dat MKB BV nooit zomaar even een symptoom zal aanzien voor kernprobleem, omdat de kennis aanwezig is om te onderzoeken hoe strategische problemen samenhangen en omdat interventies zijn ingezet om dat in de eigen onderneming te testen. En wat is er dan eigenlijk gemeten: hoe in de praktijk van de eigen onderneming ingegrepen kan worden om succesvol aan de slag te gaan met het juiste probleem. Dus de mate waarin voldoende onderzocht is om het strategische kernprobleem van MKB BV te kunnen onderscheiden, is de variabele in de praktijk, die onderzocht is.

Als ik ondernemer was dan wist ik het wel. Ik ging action learning en action research voor teams verkopen aan organisaties, die hun strategische keuzes beter willen onderbouwen en die willen blijven leren van hun fouten en successen.

Literatuur:
Arnold van Winden  enHans Heerkens (2017), Systematisch managementproblemen oplossen, Noordhoff Uitgevers BV, 9789001878825;