De middag begon met een ludieke kick-off met Jurgen van Groningen Schinkel, waarbij het publiek door middel van plastic buizen uiteindelijk een ritmisch vierakkoordenschema speelde waar het aanvankelijk alleen maar losse noten kon produceren. Directeur Kenniscentrum Duurzame HavenStad, Liek Voorbij, haakte in op de muzikale prestaties door het te vergelijke met monodisciplinair, multidisciplinair, interdisciplinair en uiteindelijk transdisciplinair (samen)werken. Want daar moet het naartoe, vertelde zij.
Opening Havenlab
Ari Deelder (dochter van) liet aan de hand van een quiz een serie wist-je-datjes over duurzaamheid los op het publiek. Youtube gebruikt duurzamere energiebronnen dan Netflix om maar iets te noemen. Wijnand van den Brink mocht als kersvers Collegelid zijn eerste officiële openingshandeling verrichten. Met een ferme druk op een knop liet hij een drone in actie komen die het Havenlab opende.
Directe energiebesparing door gebruik warmtepompen
Marit van Lieshout, lector Procesoptimalisatie en –intensificatie, presenteerde de toekomst van de procesindustrie in haar openbare les. Zij ziet grote kansen om de broeikasgasemissie terug te dringen en gaat zich richten op drie thema’s; een innovatief reactordesign, membraantechnologie en warmtepompen. Vooral dit laatste thema is een hot issue. Door veel meer efficiëntie is er directe energiebesparing mogelijk. Ook is restwarmte te voorkomen of kun je het hergebruiken.
Witte de Withstraat
Ron van Duin, lector Haven en Stadslogistiek, bracht een breed scala aan onderzoeksvoorstellen ter sprake die allemaal zijn gericht op een betere en duurzamere logistiek. 'Thema’s zijn niet nieuw', begint hij zijn openbare les. De aloude schillenboer is weer terug, zo ook de vroegere SRV man, alleen heet het nu Picnic. Kansen zijn er ook in 3D printing, vervoer van materiaal is dan niet meer nodig.
Een van zijn onderzoekterreinen is de Witte de Withstraat. Daar lossen in de ochtend tientallen bestelauto’s (op diesel) hun lading. Als dat nu eens allemaal met Lichte Elektrische VrachtVoertuigen (LEVV’s) gebeurt, kan dat zelfs meerdere keren op een dag. Zonder CO2-uitstoot. Een ander knelpunt is het eindeloos bouwen in Rotterdam. 27% van het stadsvervoer bestaat uit bouwverkeer. Met een betere logistiek is dit enorm te verbeteren en dan zijn nog alleen maar de nieuwbouwprojecten in beeld gebracht.
Volledig autonoom varen is niet de oplossing
De grote vraag van Hans van den Broek, lector Human factors in maritieme automatisering, is in hoeverre je de scheepvaart kunt automatiseren. Computers zijn nu eenmaal veel effectiever dan mensen en zijn nooit moe. De voordelen en nadelen van de ontwikkelingen laat hij telkens parallel lopen met het veelbesproken ongeluk van Joshua Brown met zijn Tesla op 7 mei 2016. Na de rechtszaak kreeg de bestuurder de schuld.
70-80% van de maritieme ongelukken is een gevolg van een menselijke factor, de veiligheid wordt groter als je de menselijke factor kleiner maakt. Toch is dat te simpel, achter ongelukken zit vaak het domino effect. Van den Broek heeft het over socio-technische systemen met vier essentiële eigenschappen: leren, reageren, monitoren en anticiperen. Volledig autonoom varen is niet de oplossing. Los daarvan is het geen kostenbesparing, onbemand varen is niet goedkoper.
Hij eindigt weer met het Tesla voorbeeld. Uiteindelijk vond de rechtbank dat Tesla wel had moeten waarschuwen op de gevaren van volledig vertrouwen op het artificial system.
In 2050 bestaat het grootste deel van de stad uit woningen die er nu ook al zijn
Haico van Nunen, lector Duurzame Renovatie, ging in zijn openbare les in op de zoektocht naar duurzame opschaling. Om duurzaamheid in de bouw te realiseren is renovatie hard nodig. In 2050 bestaat het grootste deel van de stad nog uit woningen die er nu ook al staan. Ondanks dat alle straten ongewijzigd zijn, moeten de woningen in 2050 energiezuinig zijn. Naast de energetische verbetering hebben de woningen meteen ook een flinke onderhoudsingreep gekregen en zal de stad er beter uitzien.
Duurzaamheid is nu nog vooral een onderwerp voor de liefhebber, hoogopgeleiden en mensen met veld. Duurzaamheid moet iets worden van iedereen met een kwaliteit tegen een betaalbare prijs. Pas dan komen mensen in beweging. Des te meer reden om nu vol in te zetten op de opschaling van energieneutrale innovatie.
Interviews
Met Ron van Duin en Hans van de Broek verschijnen er komende weken interviews op deze site waarin zij meer vertellen over hun onderzoek.
Bekijk de foto impressie
