Johan was gevraagd een lezing te geven tijdens de Summer Coure. Een mooie gelegenheid om kennis te delen en deze te vertalen naar een praktische casuïstiek van mkb-bedrijven. Zo kan kennis op interactieve wijze gedeeld worden met professionals.
Via Mentimeter liet Johan de aanwezigen inzicht krijgen in de gewoonten en dominante logica van hun klanten. Daarop vergeleek hij deze met hun eigen patronen en dominante logica. Dat was confronterend, maar vooral ook leerzaam. Je kunt namelijk pas echt verandering tot stand brengen middels een advies als je de weerstand begrijpt voor die verandering bij mensen. Dat proces vergt tijd en ruimte. Door middel van het strategisch leiderschapsmodel - een tool die ontwikkeld wordt samen met lector Next Strategy Arjen van Klink - is te zien waar men zicht bevindt in dit proces. Verleden en toekomst neem je dan in acht, maar ook of de organisatie gericht is op binnen of op buiten.
Johan nam in zijn lezing ook het onderzoek Brede welvaartcreatie door familiebedrijven in het mkb mee, waarvoor Kenniscentrum Business Innovation samenwerkt met Hogeschool Windesheim. Brede welvaartcreatie gaat over de maatschappelijke aandacht voor welvaartcreatie die verder reikt dan financiële welvaart. De oproep aan bedrijven om hieraan bij te dragen groeit. Familiebedrijven vinden het vanzelfsprekend om een bijdrage te leveren, maar geven ook aan dat brede welvaartactiviteiten vaak niet zijn ingebed in de bedrijfsstrategie. Ook hier blijkt dat advies geven over hoe brede welvaartcreatie kan worden ingebed in de strategie niet werkt als je niet de onderliggende patronen van mensen in die bedrijven onderzoekt. Daarom is de kunst deze dominante logica boven tafel te krijgen, dit in openheid te bespreken en begrip te hebben voor waar de ander vandaan komt.
Waardecreatie bij familiebedrijven in het mb: informeel en weinig focus
Het onderzoek is nog in volle gang, maar er zijn al wat observaties waar we uitspraken over kunnen doen:
- Strategievorming is bij de meeste bedrijven een informeel proces.
- Bedrijven zijn gericht op MVO-activiteiten die min of meer los staan van de strategie.
- MVO-activiteiten betreffen zelden of nooit het primaire proces van het bedrijf (proces van waardecreatie).
- De MVO-activiteiten beslaan alle SDG-categorieën en vrijwel alle SDG–doelen (weinig focus).
- Bedrijven vinden het lastig om hun MVO-activiteiten voor het voetlicht te brengen in verband met mogelijke imagoschade (‘greenwashing’).
- Het management van bedrijven vindt het lastig om ‘de werkvloer’ mee te krijgen in brede welvaartcreatie (patronen en dominante logica).
- Een ‘dogmatische’ kijk op brede welvaartcreatie lijkt het opschalen van brede welvaartactiviteiten in het bedrijf te belemmeren.