Menu
    English

    Ethische dilemma's bij zelfmanagement

    Een handreiking voor verpleegkundigen

    02 november 2015

    Patiënten hebben altijd al een rol gespeeld in hun zorg. Zelfmanagement is dus niet nieuw. Wel komt er tegenwoordig steeds meer nadruk op zelfmanagement te liggen. De verwachting is dat patiënten in toenemende mate een actieve rol gaan vervullen in een meer gelijkwaardige relatie met de zorgverlener. Hierbij kunnen zich ethische dilemma’s voordoen. Moet je als verpleegkundige bijvoorbeeld meegaan in de wens van een patiënt om minder vaak te dialyseren? Jolanda Dwarswaard (Hogeschool Rotterdam) en Hester van de Bovenkamp (Erasmus Universiteit Rotterdam) hebben een handreiking ontwikkeld voor verpleegkundigen die in hun werk te maken hebben met ethische dilemma’s.

    Ethische dilemma’s
    Waarden en normen kunnen in verschillende situaties en door verschillende mensen anders worden geïnterpreteerd. De waarden van een zorgprofessional en een patiënt of zorgprofessionals onderling kunnen botsen. Er is dan sprake van een ethisch dilemma. Er zijn dan meerdere waarden tegelijkertijd in het spel die tegengestelde acties voorschrijven. Als zorgprofessional bevind je je dan in een situatie waarin je door het handelen naar een bepaalde waarde een andere waarde niet kunt nastreven. 

    Uit onderzoek blijkt dat verpleegkundigen vaak wel dilemma’s tegenkomen, maar deze niet expliciet bespreken met collega’s. Discussie over deze dilemma’s is niet alleen van belang voor de kwaliteit van zorg, maar ook voor het welbevinden van zorgverleners. De handreiking is bedoeld om deze discussie te ondersteunen. In de handreiking beschrijven Dwarswaard en Van de Bovenkamp een vijftal casussen met botsende waarden van verpleegkundigen en patiënten. Bij iedere casus is nagedacht welke oplossingen denkbaar en haalbaar zijn.

    De handreiking is ontwikkeld binnen het project NURSE-CC bij Kenniscentrum Zorginnovatie van Hogeschool Rotterdam.