AI Bewust is ontstaan vanuit het onderzoeksprogramma Responsible Applied Artificial Intelligence (RAAIT), onderdeel van Kenniscentrum Creating 010. Daarin werken hogescholen, bedrijven en maatschappelijke partners samen aan verantwoorde AI-oplossingen. Uit onderzoek in opdracht van de provincie en gemeente blijkt dat het midden- en kleinbedrijf (mkb) daarbij vooral behoefte heeft aan praktische AI-kennis. Hogeschool Rotterdam biedt deze cursus daarom aan als onderdeel van het Leven Lang Ontwikkelen-aanbod. Op 8 december nam de eerste lichting ondernemers hun certificaat in ontvangst. In dit artikel lees je hoe ze AI gaan inzetten voor hun bedrijf.
De noodzaak van AI voor het mkb
Tamara Huibrechtse (cursusontwikkelaar AI Bewust, Instituut voor Communicatie, Media en Informatietechnologie) en Kimberly Stolk-Hill (projectleider AI Bewust, Creating 010) ontwikkelden de cursus vanuit Hogeschool Rotterdam. “Kleine organisaties zien vaak de kansen, maar weten niet hoe ze AI moeten benutten”, vertelt Kimberly. “Er was nog geen praktijkgerichte cursus over verantwoorde AI voor het mkb. Het aanbod dat er is, is vaak te theoretisch of technisch. Met AI Bewust zetten we in op begrijpelijke taal en praktische handvatten.”
AI is allang geen toekomstmuziek meer, het maakt deel uit van onze dagelijkse praktijk. Grote bedrijven investeren er volop in. Zij profiteren van efficiëntie, slimme oplossingen en nieuwe verdienmodellen. Voor het mkb is die stap meestal lastiger, aldus Tamara. “Ondernemers hebben vaak beperkte middelen, weinig kennis over AI en onzekerheid over ethische en juridische kaders. Het risico is dat zij achterblijven en marktaandeel verliezen. Met AI Bewust helpen we ondernemers grip krijgen op AI. Niet door blind te automatiseren, maar door bewuste keuzes te maken. Zo dragen we bij aan de maatschappelijke opgave Slimme en Sociale stad.”
Een diversiteit aan leervragen
Deelnemers van de cursus werken bij allerlei bedrijven en organisaties. Denk aan een glaszettersbedrijf, een autodealer en een horecazaak. De leervragen die zij hebben, lopen uiteen. Hoe benut je AI voor klantcontact en contentcreatie zonder authenticiteit te verliezen? Op welke manier bescherm je privacy? Wat valt er te leren van andere organisaties? Elke cursusdag combineert inspirerende voorbeelden met praktische opdrachten. Deelnemers gaan naar huis met checklists, templates en een plan van aanpak.
“AI is er. Daar moeten we ons toe verhouden. Ik ben vooral benieuwd naar de ethische kant ervan, en wat dat betekent voor de visie van mijn organisatie”, vertelt deelnemer Heidi Bakker (gebruikerstrainer en programmeur bij NL Adviseurs). “Verder kan AI helpen bij marketing en sales, maar ook bij het opstellen van rapporten.”
Quincylino Rigters zet AI al in voor zijn bedrijf Freddy’s Comfort Food, maar ziet nog genoeg mogelijkheden. “Ik denk dat het me verder gaat helpen in het vergemakkelijken van processen. Met bepaalde data over mijn onderneming kan ik nu nog niets, maar AI kan die data misschien wel relevant maken. Wat voor gedrag vertoont een persoon die een kimchi burger eet bijvoorbeeld onbewust? En hoe kan ik daarop inspelen?”
Slim gebruik van data staat centraal tijdens de cursus. AI kan bijvoorbeeld historische weersgegevens analyseren en ondernemers adviseren: hoeveel personeel heeft een beachclub nodig op een zonnige dag? Maar ook: hoeveel weken vertraging kan een aannemer oplopen door vorst? Of voor een nieuw te openen ijssalon naast een seniorenflat: welke ijssmaken zijn het populairst bij ouderen? Op deze manier helpt AI ondernemers met praktische, dagelijkse beslissingen.
Voor en door ondernemers
AI Bewust bestaat uit vier fysieke bijeenkomsten met elk een eigen thema. Trainers komen uit het bedrijfsleven en worden aangevuld door experts van Hogeschool Rotterdam. Ondernemers werken samen met de trainers direct aan hun persoonlijke vraagstuk, vertelt Kimberly. “We proberen zo goed mogelijk aan te sluiten op de behoefte van de ondernemers. Daarom gaan we concreet aan de slag met de kansen en mogelijkheden die er per type bedrijf zijn.”
Een van de trainers is Charida Dorder, zelf ook ondernemer. AI in marketing is haar expertise. Ze schreef er een boek over, richtte een online platform op en organiseert jaarlijks een congres. Marije Brom (programmamanager RAAIT, Hogeschool Rotterdam) vertelde de deelnemers meer over de tools binnen generatieve AI. Maarten Reijgersberg (oprichter communicatiebureau RaauwCC) liet vervolgens zien hoe hij die tools inzet voor zijn eigen bureau. Tijdens de twee andere cursusdagen stonden privacy en procesoptimalisatie centraal.
Een leven lang ontwikkelen
Hogeschool Rotterdam biedt steeds vaker korte leertrajecten aan voor werkende volwassenen. Dit aanbod is onderdeel van de ambitie Leven Lang Ontwikkelen (LLO), uit de strategische agenda. Door om- en bijscholing aan te bieden, spelen we in op tekorten op de arbeidsmarkt en maatschappelijke vraagstukken. Onze cursussen zijn vraaggericht. We ontwikkelen ze als antwoord op concrete vragen uit het werkveld. De cursus AI is hier een voorbeeld van.
Om die concrete vragen op te halen en te vertalen naar onderwijsaanbod, heeft elk instituut een LLO-coördinator. Nadine Vreugdenhil (CMI) vertelt meer over haar betrokkenheid bij AI Bewust. “Mijn rol is om de vragen vanuit het mkb beter te begrijpen, om zo richting te geven aan het LLO-aanbod. Met de ervaringen van het traject over AI Bewust kunnen we ons assortiment verder ontwikkelen. Daarnaast is het interessant om nieuwe inzichten vanuit onderzoek toegankelijk te kunnen aanbieden. Nu hebben we ‘dóór ondernemers, vóór ondernemers’ als uitgangspunt genomen met de hogeschool als kennispartner. Een insteek die, gezien de eerste reacties, lijkt aan te slaan bij de doelgroep. “
Samen een stap vooruit met AI
Op 8 december mochten de eerste deelnemers hun certificaat in ontvangst nemen. Hogeschool Rotterdam hoopt de vierdaagse cursus opnieuw aan te bieden in 2026. Ben je enthousiast, of wil je meer weten over het verantwoord inzetten van AI? Kijk dan op de website van RAAIT en houd de agenda in de gaten. Voor meer informatie over AI Bewust kun je contact opnemen met Kimberly Stolk-Hill via k.e.a.stolk-hill@hr.nl.