Menu
English

Ontmoeting 151 | De aarde draait langzamer om haar as

Het is dinsdagochtend. Ik ben thuis. Onwerkelijk. Mijn vrouw is thuis en bestudeert de corona-aanwijzingen. Ze werkt in de zorg. Mijn jongste zoon is thuisgekomen: zijn universiteit én studentenvereniging zijn dicht. Een tweede zoon is net op tijd uit Parijs teruggekomen, waar hij drie maanden zou studeren. Zijn studie in Oxford is onzeker. Of we snel mijn oudste zoon, zijn vriendin en onze kleindochter gaan zien, ik weet het niet. Ze wonen in Berlijn. Ik ben thuis. Onwerkelijk. Maar ook warm.

Onherroepelijk dwalen mijn gedachten af naar mijn collega’s en onze studenten. Ik hoop zeer dat ook zij de komende weken deze warmte zullen voelen. Je moet niet uitsluiten dat er collega’s en studenten zijn die liever niet thuis zijn. Die de drukte van studie, werk, stad, vereniging, kroeg of kerk, nodig hebben om die warmte te voelen. ‘Let een beetje op elkaar’, zei minister Bruins vorige week. Dat gaan we zeker doen.

Weerbaarheid

Wat ik zie gebeuren in onze hogeschool is vooral weerbaarheid. Het is fascinerend om te zien hoe collega’s omgaan met de situatie. We zijn niet dicht als hogeschool, maar geven geen les meer op onze locaties. Ooit was dat een onmogelijke combinatie, maar in het huidige tijdsgewricht kan dat. En dus delen collega’s de talloze mogelijkheden om het onderwijs online aan te bieden, laten ze trots de foto’s zien van het eerste werkoverleg. Onwerkelijke tijd, maar ook één die je met trots vervult en waarin het mooi is boegbeeld van Hogeschool Rotterdam te mogen zijn.

Onwerkelijk, de rust van mijn studeerkamer. Mijn afspraken gaan voor een deel door, allemaal op afstand, maar de rust van mijn studeerkamer staat in schril contrast met de hectiek van de afgelopen maand. We hebben al snel een zogeheten Centraal Crisismanagement Team ingesteld en sommige leden van dat team hebben de afgelopen maand 7 dagen in de week gewerkt. Diepe buiging.

Als er op donderdagavond besloten wordt dat we het onderwijs onmiddellijk stopzetten, gaan mensen communiqués schrijven, regelen dat dat gebeurt en de noodzakelijke maatregelen nemen. Als we op zaterdagavond besluiten dat we alle studenten uit het buitenland gaan terughalen c.q. aanbieden te helpen om terug te komen, start er weer een hele andere machinerie. En als we besluiten het onderwijs zoveel als mogelijk is, door te laten gaan, stappen spontaan collega’s naar voren om dat mogelijk te maken. “We kunnen niet alle onderwijssituaties vervangen, maar we komen ver”, zegt onze IT-manager Anjo van Kelckhoven.

Door de crisis heen kijken

De aarde lijkt te vertragen. En sommige zaken gaan juist sneller of verschieten van kleur. Hoe complex de situatie ook is, als je probeert door de crisis heen te kijken, zie je ook een enorm potentieel. Ik hoor de minister-president in een waardige speech gepassioneerd pleiten voor maatregelen die gebaseerd zijn op het oordeel van de deskundigen, in een tijd van nepnieuws en complottheorieën. Ik zie een vorm van saamhorigheid die in schril contrast staat met een beeld dat zich in onze hoofden gezet heeft van een gefragmenteerde samenleving. Saamhorigheid met een venijnig randje overigens: het leegroven van de schappen met wc-papier….

We doen even niet moeilijk

Ik zie ook moed onder de mensen. Niet alleen bij de mensen in de ‘vitale’ functies, zoals de zorg of bij andere hulpverleners. Ik zie het ook bij onze eigen mensen. Niet elke collega vindt het gemakkelijk door te moeten werken, mensen aan de balies, mensen die wel samen moeten werken en niet thuis kunnen werken. Dat geldt ook voor onze studenten die stagelopen in vitale domeinen, zoals sociaal, zorg en onderwijs. Respect. En zorg voor jezelf en voor elkaar. Wat we als werkgever c.q. instelling kunnen doen, zullen we doen. Voor die medewerkers die bijvoorbeeld door de huidige situatie een gevoel van onzekerheid of anderszins ervaren, staat ons bedrijfsmaatschappelijk werk klaar. Studenten kunnen met vragen terecht bij onze decanen. Ook doen we nu even niet ingewikkeld over hoe dat allemaal moet met verlof en dergelijke. We doen even niet moeilijk. Ik hoorde zelfs de vraag of alle loon wel doorbetaald wordt. Tuurlijk. Geen onnodige stress.

Bindend studieadvies

Dat gunnen we ook onze studenten. Vandaar het voortdurend communiceren, het steeds klaar staan voor studenten die vragen of problemen hebben. Maar vandaar ook de snelle maatregel dat we dit jaar geen negatieve BSA’s gaan geven en het communicatiemoment nu. Het is ook voor studenten belangrijk om te zien dat wij ons én inspannen het onderwijs zoveel als mogelijk door te laten gaan én dat we hen oproepen zelf de verantwoordelijkheid te nemen zo weinig mogelijk studievertraging op te lopen; maar ook dat ze zien dat we voor nu onnodige onzekerheden weg te nemen. Dan is het goed dat zwaard van Damocles weg te halen.

Afstand nemen én elkaar omarmen

Het is dinsdagmorgen. Het is stil om me heen. Ik zit in het beroemde sociale isolement vandaag. Mijn verbinding met de buitenwereld is die zoemende telefoon en twee beeldschermen. Ook een vorm van hectiek, maar die voelt anders. Het zal wennen zijn. Het leven vertraagt. We zitten in de fase van het managen van de vertraging. Maar denken ook al na over de fase die gaat komen: het opnieuw opstarten. Mooier dan de Italiaanse premier kan ik het niet zeggen. Zijn poëtische woorden zouden wel eens voor eeuwig op Churchilliaanse wijze verbonden kunnen zijn met deze tijd: 

“Laten we vandaag op afstand blijven, om elkaar morgen nog sterker te omarmen”.

Over de auteur

Ron Bormans - Voorzitter College van Bestuur Hogeschool Rotterdam

Ron Bormans (1957, te Schinnen, Zuid-Limburg) mag zich verheugen in een lange periode van ontmoetingen in en met het hoger (beroeps)onderwijs. Tijdens zijn studies: Natuurkunde (propedeuse) in Eindhoven en Politicologie / Bestuurskunde in Nijmegen. Maar ook in zijn loopbaan. Hij werkte o.a. als plv. directeur HBO en directeur Studiefinanciering bij OCW. Daarnaast was hij consultant bij Capgemini. Op dit moment geeft hij leiding aan Hogeschool Rotterdam als bestuursvoorzitter, een functie die hij eerder bekleedde bij de HAN. Maar hij deed ook de HvA en Inholland aan en hield toezicht op onderwijsprogramma's als directeur NQA.

Elke twee weken is de nieuwe blog-post ook te volgen op Twitter via @ronbormans1.