Ontmoeting 141 | De docent aan de bestuurstafel

“Docenten zijn diegenen die het dichtst bij onze studenten staan, die een grote kennis hebben van het leerproces en die beschikken over goed ontwikkelde pedagogische en didactische kwaliteiten. Zij krijgen dan ook maximale invloed op de inhoud en organisatie van het onderwijs. Het is noodzakelijk dat zij alle ruimte en verantwoordelijkheid krijgen om hun professionele denkkracht aan te wenden om het best mogelijke onderwijs te maken.”

Met deze stevige en – als ik het weer eens terug lees - wellicht wat ronkend klinkende ambitie, zetten we een paar jaar geleden de toon in ons strategische plan. Ik ben het later onze langetermijninvestering gaan noemen. We kunnen sleutelen aan onze curricula, gebouwen mooier maken, klaslokalen beter inrichten, methodes verbeteren, het helpt allemaal. De overtreffende trap is die waarbij we de denkkracht en moed van onze mensen beter weten te benutten, meer ruimte geven. Waarbij die ruimte gelijk opgaat met voortdurende professionalisering.

Donderdag 26 september: Werkplaats Onderwijs LeerTechnologie (WOLT)

Kennisclips die studenten ondersteunen in hun schrijfonderwijs bij onze kunstacademie, blended learning bij de master Physician Assistant Klinische Verloskunde, waardoor de theorie online aangeboden wordt en tijdens de les de verdieping gezocht kan worden, games die het onderwijs rijker maken bij de lerarenopleiding Gezondheidszorg en Welzijn en virtual reality (VR) die studenten Civiele Techniek op een overrompelende en onderdompelende manier het imposante van een bouwplaats laat ervaren. De studenten ervaren direct wat er gebeurt in de kelder van de Erasmusbrug als die open gaat, zien meteen hoe een nieuw te bouwen sluis er uit ziet. Maar moeten ook zelf een ontwerp opbouwen in hun VR.

Een greep uit de rijke opbrengst van onze WERKplaats OnderwijsLeerTechnologie (WOLT). Om onze medewerkers de ruimte te bieden hun ideeën om ons onderwijs beter te maken uit te werken en er mee te experimenteren, hebben we verschillende werkplaatsen in het leven geroepen. WOLT is er een van.  Indrukwekkend waar onze mensen mee komen, als je hen uitnodigt hun kennis te delen.

Vlnr. Judith Vennix, Ien van der Woerdt, Ron Bormans, Rolin Rolloos en Rosa Douma

“Het brengt een erg traditionele branche (bouw) in een keer de 21^e eeuw in”

Projectleiders Rosa Douma en Judith Vennix loodsten ons door het programma, met als belangrijkste onderdeel dat we de beste projecten in het zonnetje zetten. Met als criteria: wat levert het op voor onze studenten, wat voor onze docenten, hoe uniek is het en is het op te schalen, kwam de Master Physician Assistant Klinische Verloskunde voor de jury op de eerste plaats. Ien van der Woerdt en Sascha Frauenfelder kregen de juryprijs voor hun zorgvuldig uitgevoerde blended learning-onderwijs. Bij het publiek, dat vooraf online kon stemmen, kwam het VR-project als beste uit de bus. Met als extra dimensie, de passie, de daadkracht en het doorzettingsvermogen van onze collega Rolin Rolloos. Mooi project. Of zoals een student het zei: “Het brengt een erg traditionele branche (bouw)in een keer de 21^e eeuw in”.

Vrijdag 27 september: Verdiepende Pedagogiek

Collega Mark Smit zegt het zo: “Ergens vlak voor de zomer vakantie van 2018 werd ik benaderd door Samira Abbadi om eens mee te denken over iets spannends en nieuws: Wat als we een stuk of 20 docenten zover zouden krijgen om zelf een opleidingstraject ‘Verdiepende Pedagogiek’ vorm te geven?

Rondkijkend in Evermore aan de Coolhaven in Rotterdam, zie ik dat het gelukt is. Docenten uit alle domeinen die de hogeschool rijk is, hebben een reis afgelegd - zo noemen zij het zelf – waarin ze de diepte opgezocht hebben om pedagogisch beter onderlegd ‘voor de klas te staan’. Een nieuwe groep staat klaar en neemt in aanwezigheid van onderwijsmanagers, directeuren en ondergetekende het stokje over.

Bijeenkomst overdracht Verdiepende Pedagogiek in Evermore

We zijn een school

Ik ben trots op die mensen. Ze bevestigen mij in mijn overtuiging hoe belangrijk het is dat we een school zijn. Weliswaar een HOGEschool, een ‘University of Applied Sciences’, een kennisinstelling, maar bovenal een school. Ik bewonder de moed van collega’s die hun vak persoonlijk maken en vanuit dat persoonlijke een betere docent willen zijn.

Dinsdag 1 oktober: “Hoe krijgen we studenten zover dat ze de ontwerpcriteria expliciet maken?”

Wat heel belangrijk is, is dat we de denkkracht die we organiseren, vooral de klas in brengen. Werkplaatsen, reisgezelschappen, innovatieve projecten, ze moeten landen, landen in de klas. In de wetenschap dat er in die klassen al rijkdom bestaat. Ik merk dat heel concreet nu ik zelf onderdeel mag zijn van een team dat een deel van een minor van Technische Bedrijfskunde verzorgt.

Op weg naar mijn wekelijkse college en werkgroep wijzen collega’s elkaar op het belang een bepaald accent in het college te leggen (“Het lukt nog niet goed in de wekelijkse papers de ontwerpcriteria expliciet te maken. Misschien dat Ron en Daan daar aandacht aan kunnen schenken in hun hoorcollege.”). Docenten wijzen elkaar erop dat sommige studenten wellicht wat meer aandacht verdienen rondom een bepaalde vaardigheid. Er is alertheid vanwege de verschillende culturele achtergronden van de studenten, niet in de laatste plaats omdat een aantal studenten uit het buitenland komt.

Dinsdag 1 oktober: Het Expertcollege

Alles wat we doen moet in dienst staan van ons onderwijs en onderzoek. Dat is een vanzelfsprekendheid, maar is toch iets waar we voortdurend alert op moeten zijn. Een hogeschool is ook een systemisch geheel met procedures, routines en beleid en we weten dat soms – om met Wouter Hart te spreken – het systeem de bedoeling overwoekert…

Die alertheid moeten wij bestuurders hebben door midden in de school te staan, veel te spreken met onze docenten, staf en ondersteuners. Door klassen te bezoeken, zelf les te geven. De bestuurder moet de klas in. Maar de docent verdient op hetzelfde moment ook een plek aan de bestuurstafel.

“Hoe wordt ons onderwijs hier beter van?"

Vandaag spreekt het College van Bestuur voor het eerst met het zogeheten Expertcollege, een groep van 11 docenten en docent-onderzoekers die we uitnodigen gevraagd en ongevraagd advies te geven bij welk beleidsvoorstel dan ook. We nodigen hen uit ons geweten te zijn dat ons bij voortduring de spiegel gaat voor houden met als standaardvraag: “Hoe wordt ons onderwijs hier beter van?”. Het is moedig van deze docenten dat zij in dit Expertcollege stappen, want wij verwachten dus zeker een stevige bijdrage van hen. Als bestuur nemen we hun adviezen zoveel mogelijk over en daar waar we dat niet doen, zullen we ons publiekelijk verantwoorden.

Woensdag 2 oktober: Diversiteit en inclusiviteit

Het kan in het onderwijs ook soms schuren. Als mensen zich uitspreken en de moed hebben zich te uiten hoe zij aankijken tegen – bijvoorbeeld – een thema als diversiteit en inclusiviteit, dan kan het schuren. Onderwijs is een van de meest persoonlijke beroepen die er zijn en de manier waarop we naar pedagogiek kijken – waaronder het vermogen met empathie en onbevangenheid naar studenten te kijken – is bijna niet los te zien van ons eigen wereldbeeld, dat als een soort onderstroom mede ons professioneel handelen vormt.

Onze collega Peggy Wijntuin is binnen onze hogeschool op zoek gegaan naar die onderstroom en naar de opvattingen over diversiteit en inclusiviteit. Ze is mensen gaan interviewen en heeft ervaren dat de visie over én de urgentie voor het onderwerp binnen de hogeschool nog niet eensluidend zijn.

Met Peggy Wijntuin en de inspiratiebundel

Moedig

Zij presenteert een bundeling van haar interviews in wat zij een inspiratiebundel noemt tijdens een goed bezochte bijeenkomst in het Stadsarchief Rotterdam. Ze noemt de collega’s – terecht – moedig, omdat ze zich durven uitspreken, hetgeen tijdens de bijeenkomst geïllustreerd wordt wanneer rumoer ontstaat, omdat woorden die gebruikt worden, kunnen kwetsen. Ik denk dat zich hier een belangrijke pedagogische les voltrekt: kijk ook áchter de specifieke woorden die gebruikt worden. Als ons dat onderling niet goed lukt, lukt het ons dat dan wel in de klas?

Professionele verantwoordelijkheid

We zetten stappen op onze weg om de hogeschool meer en meer een gedaante te geven van een gemeenschap van zelfbewuste (teams van) docenten, ondersteuners, onderzoekers en leidinggevenden. Dat is niet een ontwikkeling die zich voltrekt in de vorm van een lineaire curve omhoog. Meer het beeld van een volatiele beurs, met koersen die meerjarig in de plus zitten.

InstellingsToets Kwaliteitszorg (ITK)

Over anderhalve week mogen we formeel als hogeschool uit handen van de NVAO ‘ons diploma’ ontvangen: de ITK. De voorzitter van de NVAO, ik waardeer dat zeer, komt het ons persoonlijk brengen. Een ‘sneak preview’ uit het rapport:

De hogeschool heeft een aantal jaar geleden besloten dat een decentrale aansturing beter past bij de ambities uit de onderwijsvisie. Ze heeft daarom een verandering in structuur doorgemaakt en legt de verantwoordelijkheden nu vooral bij de opleidingsteams neer. Dit biedt meer mogelijkheden om kleinschalig onderwijs en een goede samenwerking met het werkveld te realiseren. De centrale thema’s uit de onderwijsvisie worden door de opleidingsteams voor hun eigen opleiding ingevuld. Ze worden hierin ondersteund door centrale diensten, ‘werkplaatsen’ en verschillende adviesraden en commissies. Deze keuze wordt breed gedragen en gewaardeerd door de opleidingsteams. De vrij recente decentralisatie in de aansturing wordt door iedereen herkend, gewaardeerd en omarmd.