Menu English

Energietransitie en circulariteit als rode draad

02 februari 2023

Energietransitie en circulariteit zijn twee van de grootste uitdagingen waar we als maatschappij – en als wereld – voor staan. Ze liepen dan ook als een rode draad door de openbare lessen van Marcel den Hollander, Gijsbert Korevaar en Jeroen Pruijn, dinsdag 31 januari op RDM Rotterdam. De drie lectoren doen praktijkgericht onderzoek bij Centre of Expertise (CoE) HRTech op hun respectievelijke vakgebieden circulaire maakindustrie, energietransitie en circulariteit in de procesindustrie en maritieme innovatie.

Tijdens de openbare lessen werden documentaires getoond waarin de lectoren hun onderzoeksprogramma voor de komende jaren toelichten. Na afloop sprak Ron Bormans – zoals gebruikelijk bij een openbare les – namens het College van Bestuur zijn vertrouwen uit, benoemde Gijsbert, Jeroen en Marcel officieel tot lector en wenste hen succes.

De lelijke kant van scheepvaart

We beseffen het niet, maar scheepvaart speelt een cruciale rol in ons leven. Bijna alles wat we bezitten, is op een bepaald moment per schip vervoerd, als eindproduct of als ruw materiaal. Toch staan we er zelden bij stil; het transport gebeurt buiten ons zicht en werkt zonder problemen. Tenminste, zo lijkt het. Jeroen Pruijn, lector Maritieme Innovatie: “Mijn lectoraat gaat over het aanpakken van de lelijke kanten van de scheepvaart – uitstoot, ontmanteling en materiaalverspilling – aangezien deze rechtstreeks van invloed zijn op het milieu. De hamvraag is: hoe maken we scheepvaart duurzamer en klaar voor de toekomst?”

Systems Engineering

Zijn oplossing? We hebben ‘robuust’ ontwerp nodig voor een duurzame toekomst van de scheepvaart, volgens het principe van ‘Systems Engineering’. Hierbij draait het om het beter in kaart brengen van de eisen en hun onzekerheid, en dit als een rode draad door het ontwerp te laten lopen. Zo kan iedereen, op elk moment, achterhalen waarom een keuze is gemaakt en wat hiermee – op alle vakgebieden – samenhangt. Jeroen: “Als we ‘Systems Engineering’ binnen onze maritieme opleidingen over vijf jaar op zo’n manier ontwikkelen dat we het aan studenten meegeven in een basale vorm en dat die kennis daardoor op alle niveaus de sector in komt, dan ben ik een gelukkig man.”

Kijk Jeroens openbare les hier terug.

Circulariteit in het onderwijs

Marcel den Hollander is lector Circular Design & Manufacturing: “Wat ik zo leuk vind aan circulariteit in het onderwijs is dat ik ook nog niet weet hoe een volledig circulaire economie er precies uit gaat zien. Studenten begrijpen dat. Het is met dit relatief nieuwe vakgebied niet een kwestie van het voordoen van een ‘kunstje’ dat studenten vervolgens zo goed mogelijk moeten herhalen. Nee, we delen waar we op dit moment zijn en brengen je zo ver als we kunnen. Maar waar het exact naartoe gaat is voor mij – en iedereen – ook een verrassing.”

Transitie versnellen

Doel van zijn lectoraat Circular Design & Manufacturing is de transitie naar een circulaire economie te helpen versnellen. Marcel: “Naast het delen van bestaande kennis willen we er, met onderzoek en de doorwerking hiervan in het onderwijs, voor zorgen dat de nieuwe generaties professionals die we opleiden aan Hogeschool Rotterdam in staat zijn om richting te geven aan het circulair denken en handelen binnen organisaties, zowel nu als in de toekomst.” De nadruk ligt hierbij niet op het ontwikkelen van meer theorie, maar op het ontwikkelen en onderwijzen van praktisch toepasbare kennis, methoden en vaardigheden waarmee we de transitie naar een circulaire economie versnellen.

Kijk Marcels openbare les hier terug.

Lees hier ook het interview van Marcel met Circulaire Maakindustrie.

Symbiose van energietransitie en circulariteit

De expertise van Gijsbert Korevaar, lector Circulaire Energietransitie, bestaat uit het samenbrengen van meerdere disciplines en aandachtsgebieden. Hij gebruikt daar graag de term symbiose voor, afgeleid van de Griekse woorden voor ‘samen’ en ‘leven’: “Symbiose in de natuur betekent dat twee soorten samenleven en elkaar bevoordelen. Dit doortrekkend naar mijn onderzoeksveld van de ‘industriële symbiose’ betekent dit het streven om verschillende sectoren of soorten bedrijven te laten samenwerken, zodat er minder milieudruk ontstaat.”

Zelf aan zet

In zijn openbare les schetst hij de hoofdlijnen waarlangs kl. Het onderwijs en onderzoek van Hogeschool Rotterdam kunnen bijdragen aan het oplossen van die uitdagingen, door ‘duurzame professionals’ op te leiden die in staat zijn om de laatste trends in technologie en maatschappij te duiden en deze tegelijkertijd op een succesvolle manier kunnen inzetten. Gijsbert: “Ik ben realistisch en praktisch genoeg om in te zien dat we niet met een technische blik of economische verandering alleen de wereld veel beter kunnen maken. Uiteindelijk moet dat met de mensen met wie we samenwerken – en met onszelf.”

Kijk Gijsberts openbare les hier terug.